Το σβήσιμο του τσιγάρου... φουντώνει τη φλόγα του έρωτα. Στα στέκια των εξόριστων καπνιστών νέες γνωριμίες, φλερτ και σχέσεις βρίσκονται προ των πυλών. Δεσμοί συνενοχής, εγκαρδιότητας και κοινών ενδιαφερόντων που συχνά έχουν ερωτική κατάληξη.
Στη Νέα Υόρκη, στη Γηραιά Αλβιόνα και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη το φαινόμενο είναι ήδη ευρέως διαδεδομένο. Ονομάζεται smirting από τον συνδυασμό των λέξεων smoking (καπνίζοντας) και flirting (φλερτάροντας) και γεννήθηκε με τη ρητή απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους κλειστούς δημόσιους χώρους.
Ο έρωτας στα χρόνια της καπνοαπαγόρευσης
Οι «απόβλητοι» των γραφείων και των παμπ, που αναγκάζονται να καπνίζουν έξω στο κρύο, στη βροχή και στο χιόνι, αναπτύσσουν συνδετικούς κρίκους με ανθρώπους που γνώρισαν στα υπαίθρια καπνιστήρια και ενίοτε καταλήγουν σε ερωτική σχέση μαζί τους.
Σύμφωνα με έρευνα της Αμερικανίδας κοινωνιολόγου και σεξολόγου Pepper Schwards, το 25% των σχέσεων που δημιουργήθηκαν τη χρονική περίοδο 2007-2008 στην Ιρλανδία -όταν εφαρμόστηκε επιθετική αντικαπνιστική πολιτική- προέκυψαν μέσω του smirting με... ερωτικά σινιάλα καπνού.
Στη χώρα μας οι κατατρεγμένοι των αντικαπνιστικών μέτρων, που επιβλήθηκαν από την 1η Ιουλίου, φτιάχνουν πηγαδάκια, γνωρίζουν άλλους καπνιστές με τους οποίους εργάζονταν χρόνια στο ίδιο κτίριο χωρίς να έχει μιλήσει ποτέ ο ένας στον άλλον. Και κάπως έτσι, φουμάροντας στο πεζοδρόμιο, τα δαχτυλίδια καπνού μπορεί να γίνουν και δαχτυλίδια επισφράγισης μιας σχέσης...
Διάλογοι όπως: «Δεν πάμε να σμερτάρουμε κάτω;», «Είναι και ο ψηλός από τον τρίτο. Παραμονεύει πότε θα κατεβείς για να καπνίσει», έχουν αρχίσει δειλά δειλά να γίνονται πραγματικότητα και εντός των συνόρων. Και η μεταφορά του smirting στα ελληνικά δεδομένα πρόσθεσε ακόμη μία λέξη στο λεξικό της εγχώριας αργκό με τη δημιουργία του ρήματος «σμερτάρω»...
«Είναι λίγο νωρίς ακόμη για την Ελλάδα. Το μέτρο ισχύει σχεδόν είκοσι μέρες», λέει ο Νίκος, καπνιστής που εργάζεται στον Πύργο των Αθηνών. «Εχω ζήσει το φαινόμενο στην Αγγλία, όπου είναι πάρα πολύ έντονο. Ολο και κάποιος θα έρθει να σου κάνει τράκα όταν βγαίνεις από την παμπ για να καπνίσεις, πολλοί θα πλησιάσουν για να σε γνωρίσουν. Εδώ δεν έχει προλάβει ακόμη να δημιουργηθεί η ίδια κατάσταση. Παρ όλα αυτά, απ όταν επιβλήθηκαν τα μέτρα έχουμε διαπιστώσει πόσος... όμορφος κόσμος εργάζεται στο ίδιο κτίριο με εμάς και δεν το ξέραμε», λέει γελώντας.
Και τα ειδύλλια ανθίζουν στις πόρτες των γραφείων...
Ολοι συμφωνούν ως προς τα πλεονεκτήματα της ιδιότυπης αυτής μεθόδου γνωριμιών. Κατ αρχάς απαιτεί μικρή προσπάθεια.
Μια απλή φράση όπως «Εχεις αναπτήρα; Πάμε έξω για τσιγάρο;» αρκεί για την πρώτη προσέγγιση ενός πιθανού ερωτικού συντρόφου. Δεν χρειάζεται κάτι πιο τολμηρό που μπορεί να σε εκθέσει. Οσοι επιδίδονται στη νέα συνήθεια, εξηγούν πώς «σμερτάροντας» γνωρίζεις πολύ περισσότερους ανθρώπους από όσους θα γνώριζες εάν καθόσουν με την παρέα σου μέσα στο μπαρ, ενώ κάποιες φορές είναι αρκετό το να βγεις έξω από τον χώρο που βρίσκεσαι για να καπνίσεις. Εάν ο άλλος ανταποκρίνεται, θα σε ακολουθήσει. Σε κάθε περίπτωση, εάν απογοητευτείς, μπορείς να απορρίψεις διακριτικά τον υποψήφιο μετά το τσιγάρο παίρνοντας τον αναπτήρα σου και επιστρέφοντας στο μπαρ ή στο γραφείο. Ολα δείχνουν πως η νέα μόδα έχει μέλλον. Η παλιά και δοκιμασμένη ατάκα «...έχεις φωτιά;» ξαναζεί τα μεγαλεία της στους δρόμους της Αθήνας...
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ
Ξεκίνησε στην Ιρλανδία με τα μέτρα το 2004
Το smirting, αυτός ο «νέος τρόπος γρήγορου ραντεβού» όπως αποκαλείται στο εξωτερικό, εισήχθη στην Ευρώπη μέσω της Ιρλανδίας το 2004, όταν στη χώρα εφαρμόστηκαν σκληρά αντικαπνιστικά μέτρα. Το 2007 διαδόθηκε στη Μεγάλη Βρετανία.
Στην Αγγλία, όπου για χρόνια το τσιγάρο θεωρούνταν μια «αντικοινωνική» συνήθεια, το smirting έφερε ξανά στο προσκήνιο τους καπνιστές. Σε βαθμό που νέοι κατά τη διάρκεια ερευνών παραδέχονται ότι έχουν αυξήσει τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζουν εξαιτίας της κοινωνικοποίησης που τους προσφέρει η συνήθεια έξω από παμπ, κλαμπ ή χώρους εργασίας.
Ακολούθησε η Ιταλία, η Ισπανία, η Γερμανία και τώρα, όπως φαίνεται, ήρθε η σειρά της Ελλάδας.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΠΝΟΥ ΚΑΙ ΕΡΩΤΑ
Το κάπνισμα κάνει κακό αλλά και... θαύματα
Οπως φαίνεται, όπου υπάρχει καπνός... υπάρχει και έρωτας.
Η Nicky Jessop, μια 26χρονη αισθητικός από το δυτικό Λονδίνο, περιγράφει στην εφημερίδα «Sun» πώς γνώρισε τον έρωτα της ζωής της καπνίζοντας έξω από μια παμπ. «Εγώ και οι φίλες μου έχουμε περάσει πολύ όμορφες στιγμές φλερτάροντας σε υπαίθρια καπνιστήρια», λέει. «Το κάπνισμα μπορεί να είναι κακό για την υγεία, αλλά κάνει θαύματα στην προσωπική μας ζωή. Επειδή όλα τα κοντινά μπαρ έχουν δημιουργήσει εξωτερικούς χώρους για καπνιστές, έχουμε γνωρίσει ορδές νέων ανδρών. Είναι καταπληκτικό επειδή όλοι νιώθουμε μέρος μιας ξεχωριστής ομάδας και μιλώντας για την απαγόρευση του τσιγάρου είναι ο τέλειος τρόπος για να σπάσεις τον πάγο. Εχω διασκεδάσει αρκετές φορές φλερτάροντας ενώ καπνίζω και μια φίλη μου θα βγει το Σάββατο για δεύτερη φορά ραντεβού με έναν τύπο που γνώρισε σμερτάροντας».
Στο ίδιο κλίμα κινούνται πολλές μαρτυρίες από τη Γηραιά Ηπειρο, δίνοντας μια γεύση για το κοινω-
νικό φαινόμενο που γεννιέται στην Ελλάδα: «Γνώρισα τον φίλο μου έξω από το Cosmo και αυτό χάρη στην απαγόρευση του τσιγάρου», γράφει μια αναγνώστρια στη διαδικτυακή σελίδα του BBC. «Το smirting λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά.
Εγώ και ο Κένεθ είμαστε η ζωντανή απόδειξη»...
ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΔΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ
Το φαινόμενο θα διαδοθεί σίγουρα και στην Ελλάδα
Dr Pepper Scwartz, καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ουάσιγκτον του Σιάτλ
Μια άλλη διάσταση για τη σημασία του smirting θέτει μιλώντας στο «Εθνος» η Αμερικανίδα κοινωνιολόγος και σεξολόγος Pepper Schwart, η οποία έχει ασχοληθεί με την ανάλυση του φαινομένου.
«Θεωρώ δεδομένο ότι το smirting θα διαδοθεί και στην Ελλάδα, καθώς εξαπλώνεται σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου οι καπνιστές αισθάνονται ως μια πολιορκημένη μειοψηφία. Το κάπνισμα είναι ένας συνδετικός κρίκος γι αυτούς. Ενας καπνιστής έχει εκ των πραγμάτων περιορισμένα περιθώρια στην επιλογή συντρόφου. Εργάζομαι ως σύμβουλος σχέσεων στο Perfectmatc.com και εκεί οι άνθρωποι μας λένε τα κριτήρια που θέλουν να πληροί το έτερον ήμισυ. Οι καπνιστές είναι πολύ ψηλά στη λίστα με τους «ανεπιθύμητους συντρόφους», οπότε το smirting ξεπερνά αυτή τη δυσκολία. Απευθύνεσαι μόνο σε καπνιστή, ξέρεις ότι ο άλλος θα σε δεχτεί όπως είσαι...».
ΗΡΘΑΜΕ ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ
Η γοητεία της ομάδας των «συμπασχόντων»
Γιώργος Πιπερόπουλος, καθηγητής Κοινωνιολογίας - Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
«Θα επισημάνω τη διαχρονική σημασία του λαϊκού ρητού «ουδέν κακόν αμιγές καλού». Και συγκεκριμένα όπως φαίνεται και το διαπιστώνω προσωπικά και στο δικό μου Πανεπιστήμιο της Μακεδονίας, τα αντικαπνιστικά μέτρα που υποχρέωσαν τους «βρώμικους» να εξέρχονται από τους κοινόχρηστους χώρους στη διαδικασία εμπλοκής τους στην κακιά συνήθεια έχουν φέρει κοντά ανθρώπους οι οποίοι ούτε καν είχαν διανοηθεί να εμπλακούν σε κοινωνική συνεύρεση με πρόσωπα που εργάζονται στο ίδιο ίδρυμα, αλλά λόγω καθηκόντων, ωραρίων και λοιπών υποχρεώσεων οι δρόμοι τους πέρα από τις τελετές εθνικού ή θρησκευτικού περιεχομένου -Χριστούγεννα, 25η Μαρτίου, 28η Οκτωβρίου- ουδέποτε είχαν βρεθεί κοντά ο ένας στον άλλο.
Διαπιστώνω δηλαδή στην εποχή του άκρατου και άκριτου εγωισμού, στην εποχή της φαλκίδευσης των κοινωνικών σχέσεων, στην εποχή της κατακρεούργησης της έννοιας της ομαδικότητας, να υπάρχουν ομάδες «συμπασχόντων», οι οποίες ξαφνικά αποκτούν γοητεία, προσωπικότητα και μια παράξενη δυναμική ψυχοσυναισθηματικής υφής που σαφώς την εκφράζει ο αγγλοσαξονικός όρος smirting.Το ερώτημα είναι αν κάποιοι ανάμεσα σε αυτούς κα αυτές ερωτευτούν θα προχωρήσουν μαζί στον δρόμο της απελευθέρωσης από τον καπνό ή θα κρύψουν τις συναισθηματικές τους εντάσεις μέσα στα σύννεφα του καπνού...».
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΡΟΒΒΑ
