Ορισμένες χώρες της ΕΕ δεν δίνουν εύκολα άδεια παραμονής σε υπηκόους άλλων χωρών της ΕΕ.
Περί τα 8 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ζουν και εργάζονται σε χώρες της ΕΕ εκτός της δικής τους, ασκώντας έτσι ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματά τους ως πολίτες της ΕΕ. Αυτό όμως δεν είναι πάντα εύκολο.
Μερικές χώρες, στην προσπάθειά τους να εμποδίσουν τους εικονικούς γάμους και άλλες καταχρήσεις των δικαιωμάτων διαμονής στην ΕΕ, έθεσαν ορισμένες προϋποθέσεις για τη χορήγηση αδειών οι οποίες παραβιάζουν την κοινοτική νομοθεσία.
Εν μέσω καταγγελιών ότι η ισχύουσα νομοθεσία προκαλεί σύγχυση, η Επιτροπή εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές που αποσαφηνίζουν τα δικαιώματα διαμονής.
Μερικές από τις συνηθέστερες παραβιάσεις αφορούν άτομα από τρίτες χώρες τα οποία παντρεύονται πολίτες της ΕΕ για να έχουν το δικαίωμα να ζουν και να κυκλοφορούν ελεύθερα στην Ένωση.
Μέχρι πρόσφατα, πολλές χώρες απαιτούσαν από τους/τις συζύγους υπηκόους τρίτων χωρών να έχουν ήδη δικαίωμα διαμονής σε άλλο κράτος της ΕΕ για να τους χορηγηθεί άδεια στο νέο κράτος. Η ρύθμιση αυτή διευκόλυνε τις χώρες να απελαύνουν τους/τις συζύγους για τους οποίους υπήρχαν υπόνοιες ότι παντρεύτηκαν πολίτη της ΕΕ με μοναδικό σκοπό τη μετανάστευση στην ΕΕ. Όμως, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, σε μια απόφαση ορόσημο που εξέδωσε πέρυσι, απεφάνθη ότι η προϋπόθεση αυτή παραβίαζε τα δικαιώματα των συζύγων.
Υπάρχουν επίσης καταγγελίες ότι ορισμένες χώρες απαιτούν από τους πολίτες της ΕΕ πολλά περιττά έγγραφα κατά την υποβολή αίτησης διαμονής.
Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές ορίζουν ότι οι χώρες της ΕΕ έχουν δικαίωμα να απαιτούν από τους/τις συζύγους υπηκόους τρίτων χωρών να έχουν βίζα, διευκρινίζοντας όμως ότι οι εθνικές αρχές οφείλουν να τους την χορηγούν. Οι χώρες της Ένωσης μπορούν να διερευνούν γάμους για τους οποίους υπάρχουν υπόνοιες ότι είναι εικονικοί, αλλά με βάση σαφώς καθορισμένα κριτήρια. Θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τις συγκεκριμένες περιστάσεις για κάθε περίπτωση.
Οι απελάσεις μπορούν να επιτραπούν σε περιπτώσεις ατόμων που θεωρούνται απειλή για τα «ζωτικά συμφέροντα» της χώρας. Η ελεύθερη κυκλοφορία μπορεί επίσης να περιοριστεί για λόγους δημόσιας ασφάλειας.
Πέρυσι, η ΕΕ επανεξέτασε τη συμμόρφωση με την οδηγία του 2004 για την ελεύθερη κυκλοφορία και διαπίστωσε ότι παραβιάζονταν πολλοί νόμοι που μετέφεραν την κοινοτική νομοθεσία στο εθνικό δίκαιο. Καμία χώρα δεν κατάφερε να μεταφέρει την κοινοτική νομοθεσία πλήρως, αποτελεσματικά και με ακρίβεια.
Ελεύθερη κυκλοφορία στην ΕΕ - ένα θεμελιώδες δικαίωμα
