Με το που θα πατήσει το πόδι του στην Πράγα, ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται πως μόλις έχει φτάσει σε μία από τις πλέον ατμοσφαιρικές ευρωπαϊκές πόλεις. Διατηρώντας έναν ακέραιο μεσαιωνικό αρχιτεκτονικό ιστό, η Πράγα εντάχθηκε -το 1992- στη λίστα της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Εδώ εδρεύει μια μεγάλη ποικιλία ιστορικών μνημειακών θησαυρών, από κτίσματα γοτθικού ρυθμού μέχρι αρ νουβό και μοντέρνας τέχνης. Το ιστορικό κέντρο της πόλης αποτελείται από έξι συνοικίες, απλώνεται δε και στις δύο όχθες του ποταμού Βλτάβα που χωρίζει την πόλη στα δύο.
Η ιστορία της χρυσής πόλης
Η ακμή της Πράγας χρονολογείται στην περίοδο της βασιλείας του Καρόλου IV (1346-1378), οπότε σημειώνεται σημαντική πολιτιστική και οικονομική άνθηση. Είναι η εποχή που η Πράγα αποκτά πανεπιστήμιο, θεμελιώνεται η νέα πόλη, κατασκευάζεται η γέφυρα του Καρόλου και η εκκλησία της Τυν, ενώ την ίδια περίοδο χτίζεται και το κοσμοπολίτικο θέρετρο με ιαματικές πηγές Κάρλοβι Βάρι. Επόμενος σημαντικός σταθμός στην ιστορία της πόλης είναι η μεταφορά της έδρας των Αψβούργων από τη Βιέννη στην Πράγα, φέρνοντάς τη στο επίκεντρο των εξελίξεων. Ζωγράφοι, αστρονόμοι, αστρολόγοι και αλχημιστές προσθέτουν επί μακρόν τις δικές τους πινελιές στο μυστηριακό -ή κατά άλλους μεταφυσικό- χαρακτήρα της Πράγας. Πινελιές που βρίσκονται εκεί σήμερα για να μας αποπλανήσουν δημιουργικά! Μετά από τέσσερις αιώνες αυστριακής κυριαρχίας και επικράτησης της γερμανόφωνης κουλτούρας, έρχεται η σταδιακή εθνική αφύπνιση των Τσέχων που οδηγεί, το 1918, στην ανεξαρτησία της χώρας.
Το περπάτημα ξεκινά!
Η Πράγα είναι μια μικρή πόλη που μπορεί να περπατηθεί σχεδόν σε μία μέρα. Επισκεφτείτε την ιστορική Πλατεία Βενγκεσλάου (από εδώ ξεκίνησε η Βελούδινη Επανάσταση το 1989), όπου εδρεύει το κομψό Εθνικό Μουσείο, το θέατρο Σμέτανα και η Όπερα, όπου παίζονται εξαιρετικά αξιόλογες παραστάσεις. Εδώ βρίσκεται και το μνημείο του Γιαν Πάλακ, του νεαρού φοιτητή που αυτοπυρπολήθηκε, διαμαρτυρόμενος για τη σοβιετική εισβολή του 1968. Περπατήστε στην πολυσύχναστη οδό Husova, χαζεύοντας μικρά χαριτωμένα μαγαζιά. Φτάνοντας στην οδό Retezova, σας περιμένει το κουλτουριάρικο, φιλολογικό καφέ «Montmartre», με πιάνο, vintage καναπέδες και φινετσάτους τσέχους θαμώνες. Εισερχόμενοι στην παλιά πόλη, επισκεφτείτε την οδό Celetna με τα κρύσταλλα Βοημίας και λίγο παρακάτω το σπίτι με το Χρυσό Κέρας, όπου σύχναζε ο Φρανς Κάφκα. Στην εντυπωσιακή πλατεία της παλιάς πόλης, εκτός από τα καλόγουστα μαγαζάκια, φωτογραφίστε την εκκλησία της Τυν και αυτήν του Αγίου Νικολάου. Το κυρίαρχο κτίριο της πλατείας είναι το παλιό Δημαρχείο. Πλήθη τουριστών προσελκύoνται από το αστρονομικό ρολόι, μια πολύπλοκη κατασκευή του 15ου αιώνα. Στην οδό Karlova «παρελαύνουν» οι γκαλερί, οι μαριονέτες, καθώς και πολυάριθμα θέατρα. Σειρά έχει η γέφυρα του Καρόλου με τους πλανόδιους μουσικούς και ζωγράφους και η πολύ ιδιαίτερη, πολύβουη εβραϊκή συνοικία Josefov. Τέλος, μη χάσετε με τίποτα το Κάστρο της Πράγας, μια παράσταση Μαύρου Θεάτρου, και φυσικά την υπέροχη τσεχική μπίρα!
Νότια Μοραβία: η άγνωστη της Τσεχίας
Η Πράγα ή το Κάρλοβι Βάρι σαφώς και αποτελούν πρώτους σταθμούς επίσκεψης στη χώρα, η οποία όμως έχει και άλλες ελκυστικές γωνιές, όπως τη Νότια Μοραβία, στη νοτιοανατολική Τσεχία, με γραφικές πόλεις και αξιοθέατα που ανήκουν στη λίστα με τα Μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
O Κήπος της Ευρώπης
Από την Πράγα με ενοικιαζόμενο αυτοκίνητο και μέσω του άνετου αυτοκινητόδρομου Πράγας-Μπρνο προσπεράσαμε την πρωτεύουσα της Νότιας Μοραβίας (Μπρνο), διασχίζοντας μια καταπράσινη ύπαιθρο με εναλλαγή πεδιάδων, καλλιεργήσιμων εκτάσεων και δασωμένων λόφων. Η πρώτη μας στάση έγινε στην κωμόπολη Lednice, 256 χλμ. από την Πράγα, στο τριεθνές με την Αυστρία και τη Σλοβακία. Το ότι η Νότια Μοραβία είναι γνωστή και ως «ο Κήπος της Ευρώπης» έμελλε να το διαπιστώσουμε κατ’ αρχάς στην περιοχή του Lednice, η οποία από το 1996 ανήκει στη λίστα της UΝΕSCO. Επαύλεις, κάστρα με απέραντη θέα, άψογα σχεδιασμένοι κήποι σε κλασικό και ρομαντικό στυλ και όλα αυτά αρμονικά ενταγμένα μέσα στο ομώνυμο εθνικό πάρκο. Βρεθήκαμε στο παλάτι του Lednice, πρώην ιδιοκτησία της πανίσχυρης ευρωπαϊκής οικογένειας των Λιχτενστάιν, η οποία είχε στην κατοχή της έκταση 200 τετρ. χλμ., με λιμνούλες, πάρκα, κήπους και καλλιεργήσιμα εδάφη. Το παλάτι διαθέτει ένα ιστορικό θερμοκήπιο του 1845 με φοινικόδεντρα και δέντρα της Βόρειας Αμερικής.
Ρομαντική βαρκάδα
Η βαρκάδα με το πλοιάριο στον ποταμό Dyie μάς αποκάλυψε ένα μικρό κομμάτι της φύσης που περικλείει το παλάτι, οδηγώντας μας σε ένα απροσδόκητο αξιοθέατο: έναν 60 μέτρων επιβλητικό μιναρέ του 1797, στο χείλος μιας ρομαντικής λίμνης, περιμετρικά της οποίας δεκάδες Τσέχοι ποδηλατούσαν, έτρεχαν ή απλώς βόλταραν. Η ευρύτερη περιοχή Lednice-Valtice διαθέτει πλήθος κάστρων, πάρκων, σηματοδοτημένων μονοπατιών και δεκάδων επιλογών για υπαίθριες δραστηριότητες. Προχωρώντας στην τσεχική ενδοχώρα (η φύση έχει σταθεί γενναιόδωρη απέναντί της), φτάσαμε μετά από 75 χλμ. περίπου στο Uherske Hradiste. Το πολύ καλό ήταν ότι κινούμασταν εκτός αυτοκινητόδρομου πλέον, κάτι που σου προσφέρει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων, για στάσεις, φωτογραφίσεις και κυρίως βαθύτερη γνωριμία με την περιοχή που επισκέπτεσαι. Πραγματοποιούσαμε φιδίσιες διαδρομές εν μέσω μιας οργιαστικής φύσης.
Γνωριμία με τα... κελάρια
Προσπερνώντας τη μία μετά την άλλη, «διαβάζαμε» ταμπέλες με σλαβικούς χαρακτήρες, με τα ονόματα μικρών κουκλίστικων χωριών, μικρών παραδείσων, ιδανικών για κάθε είδους αποδράσεις. Πριν από τον τελικό προορισμό μας, ο ταξιδιωτικός οδηγός μάς πρότεινε -και τον ακούσαμε!- να κάνουμε μια στάση στην περιοχή του Straznice. Εδώ βρίσκεται ένα συγκρότημα περίπου τριάντα ιστορικών κελαριών, των Petrov/Plze. Πρόκειται για δύο παράλληλα δρομάκια, με βαμμένα ομοιόμορφα λευκά, οικογενειακά οινοποιεία, ανοιχτά για δωρεάν δοκιμές και αγορές κρασιών. Συμφωνήσαμε πως η αρχιτεκτονική τους θυμίζει περιέργως… Λατινική Αμερική και όχι Τσεχία. Αφού καταθέσαμε το σχετικό... οινο-οβολό μας, αναχωρήσαμε. Θα ακουστώ, ίσως, μονότονος, αλλά και η κωμόπολη του Uherske Hradiste είναι απλά... κουκλίστικη. Τα δυνατά της χαρτιά είναι η αρχοντική πλατεία, το συγκρότημα των κτιρίων των Ιησουιτών, το παλιό Δημαρχείο, το παλιό φαρμακείο και μια σειρά κελαριών, σε ένα από τα οποία δειπνήσαμε και δοκιμάσαμε κρασιά με τη συνοδεία ζωντανής παραδοσιακής μουσικής. Η ευρύτερη περιοχή προσφέρεται για οινικό τουρισμό. Πρόκειται για μια νέα τάση, που άρχισε ήδη να αναπτύσσεται δυναμικά. Οι οινόφιλοι, μάλιστα, επισκεπτόμενοι αυτή την περιοχή, έχουν τη σπάνια ευκαιρία να αποκτήσουν οινικές εμπειρίες και αρώματα από τρεις χώρες, συνδυάζοντας επίσκεψη σε οινοποιεία της Αυστρίας, της Σλοβακίας και, βέβαια, της Τσεχίας. Τα οινοποιεία απέχουν μεταξύ τους μόλις μερικές δεκάδες χιλιόμετρα, που διανύονται σε ήσυχους επαρχιακούς δρόμους, περνώντας επίσης ήσυχους συνοριακούς σταθμούς.
Στο κέντρο Spa της Νότιας Μοραβίας
Το επόμενο πρωινό κινηθήκαμε με κατεύθυνση το Luhacovice, που απέχει 32 χλμ. από το Uherske Hradiste. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πόλη Spa στη Μοραβία. Η χτισμένη πάνω στο δασωμένο λόφο των Λευκών Καρπαθίων κωμόπολη διαθέτει 16 πηγές πλούσιες σε μέταλλα, οι οποίες παράγουν 15.000 λίτρα μεταλλικού νερού και θεωρούνται από τις καλύτερες στην Ευρώπη. Η χτισμένη σε ρυθμό αρ νουβό κωμόπολη αποτελεί ιδανικό μέρος χαλάρωσης και αναζωογόνησης του σώματος μέσω των θεραπειών που συστήνουν οι επαγγελματίες της πόλης. Επιπλέον, προσφέρεται για πεζοπορία, χειμερινό σκι και cross country. Είναι μια πόλη που μπορεί να συναγωνιστεί σε ομορφιά την τσεχική πρωτεύουσα των Spa, το διάσημο Κάρλοβι Βάρι, χωρίς να διαθέτει -ακόμη τουλάχιστον!- μεγάλα πλήθη τουριστών και με σαφώς φθηνότερο κόστος αγαθών και υπηρεσιών. Την περπατήσαμε, τη χαρήκαμε, ήπιαμε και το καπουτσίνο μας στην πλατεία με το σιντριβάνι και την αποχαιρετήσαμε, ελπίζοντας να επωφεληθούμε σε κάποια επόμενη επίσκεψή μας των ευεργετικών ιδιοτήτων των πηγών της.
Ένα αρχιτεκτονικό «διαμάντι»
Άλλη μία ώρα δρόμου εν μέσω «τεμπέλικων» κοιλάδων μάς αποκάλυψε ένα καλά κρυμμένο αρχιτεκτονικό «διαμάντι» της Νότιας Μοραβίας, την πόλη Kromeriz, στα 55 χλμ. από το Luhacovice. Ξεκινήσαμε την εξερεύνησή της από την τεράστια μεσαιωνική πλατεία, με τις καμάρες των κτισμάτων και τον επιβλητικό πύργο ύψους 86 μ. του παλατιού της Αρχιεπισκοπής. Ο πύργος αυτός, μαζί με το συγκρότημα των κήπων, ανήκουν στη λίστα της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Η επίσκεψη που κάναμε -με τη βοήθεια της ντόπιας ξεναγού- στο παλάτι μάς αποκάλυψε πολύτιμα έπιπλα και έργα τέχνης του 15ου έως και του 18ου αιώνα, από καλλιτέχνες όλης της Ευρώπης (Τιτσιάνο, Βερονέζε, Φαν Ντάικ Κράναχ κ.ά.). Εκεί που και πάλι πάθαμε ένα είδος πολιτιστικού σοκ ήταν στο συγκρότημα των κήπων, αφού προς στιγμή νομίσαμε ότι βρισκόμασταν κάπου στη… Γαλλία. Αφορμή γι’ αυτή την αίσθηση έδωσε η άψογη γεωμετρική διάταξη των λουλουδιών και παρτεριών και το μνημειακού χαρακτήρα κτίσμα με τις καμάρες και τα αγάλματα ελλήνων και ρωμαίων θεών.
Νότιας Μοραβίας επιμύθιον
Στην περιοχή αυτή σχεδόν κάθε λόφος και κάθε δρομάκι κρύβει από πίσω του κάτι διαφορετικό: από ένα ταπεινό κουκλίστικο χωριουδάκι που αξίζει να το περπατήσεις, ένα κάστρο ή έπαυλη που ανήκει στην παγκόσμια πολιτιστική μας κληρονομιά, λίμνες, ποτάμια, μονοπάτια κρυμμένα μέσα σε πυκνά δασωμένους λόφους ή πεδιάδες, μέχρι μεσαιωνικούς οικισμούς, γραφικά κελάρια, πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων και μια γαστρονομία που εκπλήσσει με τη νοστιμιά, τη δημιουργικότητα και τις ανατροπές της. Μάλιστα, όσον αφορά το κόστος διαμονής και φαγητού, η Νότια Μοραβία είναι πολύ φθηνότερη από την Πράγα.
