ΠΡΟΛΗΨΗ
Η άσκηση μπορεί να αποτελέσει σημαντικό «σύμμαχο» της γυναίκας στην εμμηνόπαυση βοηθώντας τη να διατηρήσει τη μυϊκή μάζα της αλλά και να βγει νικήτρια στη... μάχη με τη ζυγαριά
Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης η σημερινή, μια καλή ευκαιρία για να θυμίσουμε ότι η πρόληψη θωρακίζει τη γυναίκα απέναντι στις δυσάρεστες επιπτώσεις της εξόδου από την αναπαραγωγική ηλικία
«Η ζωή μας κύκλους κάνει». Ο παραλλαγμένος αυτός στίχος είναι μάλλον ο καταλληλότερος για να περιγράψει μια περίοδο-«ορόσημο» στη ζωή των γυναικών που δεν είναι άλλη από την εμμηνόπαυση. Πρόκειται για τη στιγμή εκείνη κατά την οποία ένας κύκλος κλείνει, για να δώσει τη θέση του σε έναν άλλον, και είναι στο χέρι της κάθε γυναίκας να περάσει στη νέα φάση της ζωής της χωρίς προβλήματα, με τον οργανισμό της για «σύμμαχο» στα χρόνια που θα ακολουθήσουν και τα οποία θα είναι πολλά αν φροντίσει κατάλληλα την υγεία της. Η σημερινή ημέρα, 18η Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης, αποτελεί άλλη μία υπενθύμιση στις γυναίκες ότι μπορούν οι ίδιες να πάρουν στα χέρια τους τον «διαβήτη» προκειμένου να φτιάξουν μετά την εμμηνόπαυση έναν νέο κύκλο ζωής που θα τις κάνει να αναφωνούν ότι η ζωή (συνεχίζει να) είναι ωραία.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) το έτος 2030 περισσότερες από 1,5 δισεκατομμύριο γυναίκες θα έχουν περάσει το «κατώφλι» των 50 ετών, το οποίο σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί και την... πόρτα στην εμμηνόπαυση, στην οριστική διακοπή δηλαδή της εμμήνου ρύσεως που οφείλεται στην παύση της λειτουργίας των ωοθηκών- στη χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία ο μέσος όρος ηλικίας εμφάνισης της εμμηνόπαυσης είναι τα 52 έτη. Οι ειδικοί του ΠΟΥ σημειώνουν ότι μια εμμηνοπαυσιακή γυναίκα μπορεί να προσβλέπει σε τουλάχιστον άλλα 30 χρόνια υγιούς και παραγωγικής ζωής, η οποία όμως χαρακτηρίζεται από την έλλειψη των προστατευτικών γυναικείων ορμονών που είναι τα οιστρογόνα.
Δύσκολη μετάβαση
Το τέλος των οιστρογόνων σηματοδοτεί σημαντικές αλλαγές για τον γυναικείο οργανισμό. Η εμμηνόπαυση «συντροφεύεται» συχνά από ψυχοσυναισθηματική αστάθεια, οξυθυμία, διακυμάνσεις της διάθεσης, αίσθημα κόπωσης, αϋπνίες, έλλειψη σεξουαλικού ενδιαφέροντος, κολπική ξηρότητα ή πόνο κατά την επαφή. Στην πορεία των χρόνων χωρίς οιστρογόνα ελλοχεύουν όμως και πολύ σημαντικότεροι κίνδυνοι, όπως η καρδιαγγειακή νόσος και η απώλεια οστικής μάζας που οδηγεί σε εμφάνιση οστεοπόρωσης. Ιδιαιτέρως σε ό,τι αφορά την οστεοπόρωση, αυτή χαρακτηρίζεται ως παγκόσμια... επιδημία, δεδομένου ότι μία στις δύο γυναίκες εκτιμάται ότι θα υποστεί κάποια στιγμή στη ζωή της οστεοπορωτικό κάταγμα. Μάλιστα μεγάλη επιδημιολογική μελέτη σχετικά με την οστεοπόρωση στη χώρα μας, η οποία πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Ελληνικού Συλλόγου Υποστήριξης Ασθενών με Οστεοπόρωση και περιελάμβανε 10.000 γυναίκες, έδειξε ότι το 20% των Ελληνίδων μπαίνει στην εμμηνόπαυση εμφανίζοντας ήδη οστεοπόρωση, ενώ στην ηλικία των 70 ετών περισσότερες από τις μισές γυναίκες έχουν εγκατεστημένη οστεοπόρωση. Με δεδομένο μάλιστα ότι σε δύο ημέρες από σήμερα- 20 Οκτωβρίου- είναι η Παγκόσμια Ημέρα Οστεοπόρωσης, της άρρηκτα συνδεδεμένης με την εμμηνόπαυση αυτής πάθησης, τα συγκεκριμένα στοιχεία αποτελούν τροφή για σκέψη αλλά και για πράξη.
Δέκα βήματα υγείας
[Οι ήσυχες νύχτες στην αγκαλιά του... Μορφέα αναζωογονούν τον οργανισμό τόσο εσωτερικώς όσο και... εξωτερικώς ]
Οι ήσυχες νύχτες στην αγκαλιά του... Μορφέα αναζωογονούν τον οργανισμό τόσο εσωτερικώς όσο και... εξωτερικώς
Διότι υπάρχουν, σύμφωνα με τους ειδικούς, έμπρακτοι τρόποι ώστε οι γυναίκες να υψώσουν μια «ασπίδα» ζωής ενάντια στην εμμηνόπαυση και σε όσα αυτή μπορεί να συνεπάγεται για την υγεία. Ιδού ένας δεκάλογος ο οποίος μπορεί να σώσει (γυναικείες) ζωές:
1. Προληπτικές εξετάσεις Καίριας σημασίας είναι οι προληπτικές εξετάσεις, οι οποίες πρέπει να διεξάγονται αμέσως μόλις μια γυναίκα εισέλθει στη νέα φάση της ζωής της. Αυτές περιλαμβάνουν μέτρηση οστικής πυκνότητας, αιματολογικό έλεγχο ώστε να διερευνηθούν τα επίπεδα σακχάρου και λιπιδίων καθώς και η λειτουργία των νεφρών, του ήπατος και του θυρεοειδούς, μαστογραφία, τεστ Παπ αλλά και πιθανότατα διακολπικό υπερηχογράφημα το οποίο συστήνεται προληπτικώς από ορισμένους γιατρούς.
2. Διατροφή Η σωστή διατροφή αποτελεί «ασπίδα» ενάντια στα προβλήματα με τα οποία συνδέεται η εμμηνόπαυση, δεδομένου ότι η απώλεια των οιστρογόνων συνεπάγεται ένα «φρένο» στον μεταβολισμό, με αποτέλεσμα η γυναίκα συνήθως να παίρνει βάρος. Η «συνταγή» της υγείας περιλαμβάνει πολλά φρούτα, λαχανικά και τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο. Συγκεκριμένα για το ασβέστιο η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη του στοιχείου για τις γυναίκες στην εμμηνόπαυση είναι 1.500 mg ημερησίως- αυτό μεταφράζεται σε τρεις-τέσσερις μερίδες γαλακτοκομικών την ημέρα. Εκτός από τα γαλακτοκομικά, καλές πηγές ασβεστίου είναι οι σαρδέλες, η αθερίνα, η πέστροφα, ο σολομός, το σπανάκι, το σουσάμι και τα αμύγδαλα.
3. Πρωτεΐνες με μέτρο Προσοχή απαιτείται σε ό,τι αφορά την κατανάλωση πρωτεϊνών. Και αυτό διότι η υπερκατανάλωσή τους προκαλεί την αποβολή του ασβεστίου, ενώ η μέτρια κατανάλωσή τους ενισχύει την απορρόφηση του στοιχείου.
4. Συχνά γεύματα Δεν παίζει ρόλο μόνο τι τρώει κάποια γυναίκα αλλά και το πότε. Ετσι η λύση που εμποδίζει τη συσσώρευση λίπους ακούει στο όνομα μικρά και συχνά γεύματα. Οι πολλές ώρες χωρίς φαγητό συνδέονται με μεγαλύτερη συσσώρευση λίπους από τον οργανισμό.
5. Λίγο αλάτι Συνιστάται η με μέτρο κατανάλωση αλατιού, καθώς οι μεγάλες ποσότητες φαίνεται να σχετίζονται με ένα από τα μεγάλα «κακά» τα οποία συνοδεύουν την εμμηνόπαυση, την οστεοπόρωση.
6. Λιγότερος καφές Και ο πολύς καφές μπορεί να βλάψει τον σκελετό, καθώς οι ειδικοί αναφέρουν ότι η μεγάλη κατανάλωσή του παρεμποδίζει την εναπόθεση του ασβεστίου στα οστά.
7. Αφθονο νερό Η κατανάλωση άφθονου νερού βοηθά στη νεφρική λειτουργία ενώ παράλληλα δημιουργεί αίσθημα πληρότητας, με αποτέλεσμα να αποφεύγονται τα πολλά «τσιμπολογήματα» που καταστρέφουν τη σχέση με... τη ζυγαριά.
8. Οχι στο τσιγάρο Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία (και) της εμμηνοπαυσιακής γυναίκας, καθώς, εκτός των άλλων δεινών που προκαλεί, φαίνεται να αποτελεί «εμπόδιο» στην απορρόφηση του ασβεστίου.
9. Αναγκαία η άσκηση Επιβεβλημένη κατά την εμμηνόπαυση είναι και η άσκηση, η οποία ενδυναμώνει το μυϊκό σύστημα αλλά και τα οστά. Παράλληλα η άσκηση βοηθά στη βελτίωση της ψυχικής διάθεσης αλλά και της αίσθησης της ισορροπίας, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο για πτώσεις και πιθανά οστεοπορωτικά κατάγματα. Δεν χρειάζονται.... πρωταθλητισμοί. Μία ώρα περπάτημα την ημέρα μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να διατηρείται σε φόρμα.
10. Καλός ύπνος Ο καλός ύπνος βοηθά ολόκληρο τον οργανισμό, τόσο εσωτερικώς όσο και... εξωτερικώς. Σε αυτή τη μεταβατική περίοδο της ζωής ένας καλός ύπνος ενισχύει και το δέρμα, καθώς στην αγκαλιά του Μορφέα ενεργοποιούνται οι μηχανισμοί ανανέωσής του.
Οπως σημειώνει μιλώντας στο «Βήμα» ο καθηγητής ΜαιευτικήςΓυναικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Κλιμακτηρίου και Εμμηνόπαυσης κ.Γ. Κρεατσάς ,«κάθε γυναίκα οφείλει να φροντίζει από νεαρή ηλικία τον εαυτό της, έτσι ώστε όταν μπει στην ηλικία της εμμηνόπαυσης να έχει ο οργανισμός της τη δυνατότητα να αντεπεξέλθει στις επιπλοκές της,όπως είναι η ελάττωση της οστικής μάζας που οδηγεί σε οστεοπενία και σε οστεοπόρωση, τα προβλήματα στον ψυχισμό,οι εξάψεις και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Η γυναίκα πρέπει στα χρόνια της εμμηνόπαυσης να αισθάνεται ότι βρίσκεται σε μια κατάσταση η οποία χρειάζεται βέβαια ιατρική παρακολούθηση,αλλά εάν έχουν γίνει οι κατάλληλες κινήσεις, ώστε να είναι έτοιμη με εφεδρείες από νεαρή ηλικία να προλάβει επιπλοκές,τότε δεν έχει ιδιαίτερο λόγο ανησυχίας για την υγεία της». Σύμφωνα με τον καθηγητή η κάθε γυναίκα, με σύμμαχο τον γυναικολόγο της, ο οποίος θα τη βοηθήσει να αντιμετωπίσει τη νέα περίοδο στη ζωή της ακόμη και θεραπευτικά, αν αυτό χρειαστεί, μπορεί να βιώσει για πολλά ακόμη χρόνια την ωριμότητα με τον αέρα της... νικήτριας.
OΡΜΟΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ
H σχέση της ορμονοθεραπείας με την εμμηνόπαυση έχει περάσει τα τελευταία χρόνια από σαράντα... επιστημονικά κύματα. Οι θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης τις οποίες ακολουθούσαν πολλές γυναίκες σε αυτή την ευάλωτη φάση της ζωής τους θεωρήθηκαν αρχικώς η λύση για την αντιμετώπιση των έντονων συμπτωμάτων με τα οποία συνδέεται η εμμηνόπαυση, όπως είναι οι εξάψεις και η εφίδρωση. Ωστόσο ολοένα και περισσότερα στοιχεία μελετών έδειξαν ότι αυτού του είδους οι θεραπείες μπορούν σε κάποιες περιπτώσεις να συνδεθούν με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων και επεισοδίων, αλλά και με μορφές καρκίνου, όπως του μαστού και του πνεύμονα. Σήμερα αρκετοί ειδικοί τονίζουν ότι η ορμονοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει ορισμένες γυναίκες- κυρίως αυτές που εμφανίζουν πολύ νωρίς εμμηνόπαυση και κινδυνεύουν από πλήθος προβλημάτων υγείας- αν λαμβάνεται υπό τη σωστή καθοδήγηση και όχι για διάστημα μεγαλύτερο των πέντε ετών. Η καλύτερη συμβουλή για την κάθε γυναίκα είναι να μιλήσει με τον γιατρό της προκειμένου να αποφασίσουν μαζί το καλύτερο πλάνο που πρέπει να ακολουθήσει για την αντιμετώπιση αυτής της μεταβατικής φάσης στη ζωή της.
EΝΑΣ ΟΔΗΓΟΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
H εμμηνόπαυση μπορεί να αποτελέσει μια καινούργια αρχή για την κάθε γυναίκα, φθάνει να την αντιμετωπίσει με «όπλο» της κυρίως τη γνώση. Στο πλαίσιο αυτό η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Κλιμακτηρίου και Εμμηνόπαυσης (ΕΕΜΚΕ) και ο Ελληνικός Σύλλογος Ασθενών με Οστεοπόρωση ένωσαν τις δυνάμεις τους με την Εταιρεία Vichy προκειμένου να δημιουργήσουν έναν χρηστικό οδηγό ο οποίος δίνει απαντήσεις σε βασικές απορίες σχετικά με την εμμηνόπαυση, αυτή την περίοδο ζωής της γυναίκας με τα πολλά- εν δυνάμει επικίνδυνα- πρόσωπα. Ο οδηγός αυτός αναμένεται να δημοσιευθεί μαζί με «Το Βήμα» της ερχόμενης Κυριακής 25 Οκτωβρίου. Η εταιρεία Vichy βάζει και εκείνη το δικό της λιθαράκι στην αντιμετώπιση μιας πτυχής της εμμηνόπαυσης, αυτής που αφορά το δέρμα της γυναίκας, μέσω της ανάπτυξης μιας νέας κρέμας, της Νeovadiol Gf, που δημιουργήθηκε ειδικά για τις ανάγκες της επιδερμίδας των γυναικών στην εμμηνόπαυση.
