Η λήψη ενός αντιφλεγμονώδους φαρμάκου το πρωί μπορεί να εξουδετερώσει τις διαταραχές της μνήμης που είναι γνωστό ότι προκαλεί μια νύχτα χωρίς ύπνο, δείχνει αμερικανική μελέτη σε πειραματόζωα.
Αρκετές προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι η στέρηση ύπνου εμποδίζει το σχηματισμό αναμνήσεων, μέχρι τώρα όμως ο μοριακός μηχανισμός του φαινομένου παρέμενε εντελώς άγνωστος.
Τα τελευταία πειράματα στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια στη Φιλαδέλφεια αφενός δείχνουν ότι η στέρηση ύπνου διαταράσσει τα επίπεδα ενός σημαντικού ενζύμου, αφετέρου προσφέρει μια νέα μέθοδο για την εξουδετέρωση αυτής της επίδρασης.
Ο Δρ Τεντ Αμπελ και οι συνεργάτες του εργάστηκαν με ποντίκια και εστιάστηκαν στον ιππόκαμπο, μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι γνωστό ότι έχει σημαντικό ρόλο στη μνήμη και τη μάθηση.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν τα επίπεδα διαφόρων ουσιών του ιππόκαμπου σε πειραματόζωα που είχαν κρατηθεί άγρυπνα για πέντε ώρες. Μέτρησαν ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα του ενζύμου PDE4 (φωσφοδιεστεράση 4), το οποίο είναι γνωστό ότι αναστέλλει το μοριακό μηχανισμό της εδραίωσης μακροπρόθεσμων αναμνήσεων.
Προκειμένου να επιβεβαιώσουν το ρόλο του PDE4 στην καταστολή της μνήμης, οι ερευνητές χορήγησαν στα άγρυπνα ποντίκια το αντιφλεγμονώδες φάρμακο ρολιπράμη, το οποίο αναστέλλει τη δράση του ενζύμου.
«Όταν χορηγήσαμε το φάρμακο στα ποντίκια διαπιστώσαμε ότι το έλλειμμα μνήμης που θα παρουσίαζαν κανονικά με τη στέρηση ύπνου είχε αποτραπεί» εξηγεί ο Κρίστοφερ Βέκσεϊ, μέλος της ερευνητικής ομάδας, σχολιάζοντας τη μελέτη στο δικτυακό τόπο του περιοδικού Nature όπου δημοσιεύεται η μελέτη.
Ανεξάρτητοι ερευνητές εκτίμησαν ότι η μελέτη είναι σημαντική, δεδομένου ότι αποκαλύπτει ένα μέρος τουλάχιστον του μηχανισμού με τον οποίο η στέρηση ύπνου επιδρά στον εγκέφαλο. «Η δημοσίευση αυτή είναι ορόσημο επειδή μας προσφέρει έναν μηχανισμό» σχολίασε ο Πίτερ Γκίσε, ειδικός στη βιολογία της μνήμης στο Ινστιτούτο Ψυχιατρικής του Κολεγίου Κινγκς στο Λονδίνο.
Οι ερευνητές επισημαίνουν πάντως ότι η στέρηση ύπνου επιδρά στον εγκέφαλο και με άλλους, άγνωστους ως σήμερα τρόπους.
Η ρολιπράμη και άλλα συγγενή φάρμακα χρησιμοποιούνται πειραματικά για την καταπολέμηση αυτοάνοσων ασθενειών, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η πολλαπλή σκλήρυνση, ωστόσο ο Δρ Βέκσεϊ θεωρεί ότι το φάρμακο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ίδιο ως βοήθημα μνήμης.
«Το πρόβλημα [με αυτά τα φάρμακα] είναι ότι έχουν παρενέργειες» είπε.
