Των Γιάννη Λέκκα, Αλεξάνδρας Σιαφάκα
Κάθε χρόνο τέτοιες ημέρες η σκέψη όλων γυρίζει πίσω στο Νοέμβρη του 1973, στην εξέγερση των φοιτητών και των εργαζομένων που συντάραξε τα θεμέλια της χούντας και οδήγησε στην κατάρρευσή της. Το νόημα του Πολυτεχνείου δεσμεύει ακόμη και σήμερα για τη διατήρηση της δημοκρατίας σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής ζωής μας. Το ελπιδοφόρο μήνυμά του εξακολουθεί να εμπνέει στη σημερινή εποχή για όλα όσα δεν είναι δεδομένα και αποκτά το δικό του περιεχόμενο και στη νεολαία, η οποία ήταν αυτή που αντιστάθηκε σθεναρά καλώντας όλο το λαό να εξεγερθεί
Ενόψει της ημέρας του Πολυτεχνείου έντονο είναι το κλίμα μέσα στην πανεπιστημιακή κοινότητα σχετικά με την αξιολόγηση, το νόμο πλαίσιο και την αδειοδότηση των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών, που αποτελούν φλέγοντα ζητήματα στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οι κινητοποιήσεις για το Πολυτεχνείο έχουν σαφή τόνο εναντίωσης στις εν λόγω μεταρρυθμίσεις σύμφωνα με το συντονιστικό γενικών συνελεύσεων και καταλήψεων. «Στις 7 του Δεκέμβρη συντονιζόμαστε με τους καθηγητές, για να έχουμε μαζί με την απεργία τους και καταλήψεις στις σχολές», δηλώνουν οι φοιτητές, αναφέροντας ότι το Πολυτεχνείο θα είναι ο αρχικός σταθμός των κινητοποιήσεων που θα γίνουν στις αρχές του Δεκέμβρη, οπότε συμπληρώνεται ένας χρόνος από τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου.
ΤΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ
Αρκετές σχολές του ΑΠΘ βρίσκονται υπό κατάληψη ενόψει της αυριανής επετείου της 17ης Νοέμβρη. Πρόκειται για μία συμβολική κίνηση προάσπισης του πανεπιστημιακού ασύλου αλλά και για αναβίωση των μηνυμάτων της εξέγερσης μέσω της διοργάνωσης επετειακών εκδηλώσεων από τους ίδιους τους φοιτητές μέσα στο πανεπιστήμιο.
Το Πολυτεχνείο του ΑΠΘ θα «ζωντανέψει» ακόμη μία φορά αύριο. Η πολυχρωμία των ιδεών και των απόψεων και οι ποικίλες οργανώσεις της Αριστεράς, που δίνουν τον τόνο, ενισχύουν τις φωνές για ενότητα. Οι φοιτητές κάθε χρόνο στήνουν πανό και τραπεζάκια στην είσοδο της Σχολής, θέλοντας να τονίσουν ότι τα ιδανικά των νέων του ’73 εμπνέουν ακόμη τη σημερινή νεολαία.
Να σημειωθεί ότι πέρυσι δεν έλειψαν οι εντάσεις μεταξύ των φοιτητικών παρατάξεων για τα τραπεζάκια και τις θέσεις τους μπροστά από το Πολυτεχνείο, ενώ συμπλοκές υπήρξαν ανάμεσα σε φοιτητές της ΔΑΠ και της ΕΑΑΚ. Ευχή όλων είναι φέτος να μην υπάρχουν τέτοια έκτροπα, που αμαυρώνουν την επέτειο και το πραγματικό μήνυμά της.
Ο εκπρόσωπος της ΠΚΣ Θανάσης Παππάς έκανε λόγο για το αντιιμπεριαλιστικό στίγμα που πρέπει να έχει η πορεία και πως γι’ αυτό το λόγο πρέπει να καταλήξει στο αμερικανικό προξενείο. «Τη στιγμή που το 20% του πληθυσμού βρίσκεται κάτω από τα όρια της φτώχειας, επικρατούν ελαστικές σχέσεις εργασίας και τα δημοκρατικά δικαιώματά μας καταπατώνται καθημερινά, το σύνθημα ‘Ψωμί, παιδεία, ελευθερία’ είναι πιο επίκαιρο από ποτέ», σημείωσε.
«Καλούμε τους φοιτητές να κατέβουν στην πορεία του Πολυτεχνείου και να υπερασπιστούν τόσο την ίδια την πορεία όσο και το άσυλο, επιστρέφοντας στο χώρο του πανεπιστημίου. Το σύνθημα του Πολυτεχνείου για ‘Ψωμί, παιδεία, ελευθερία’ είναι επίκαιρο στις μέρες μας για τις δουλειές και την αναγνώριση των πτυχίων μας αλλά και για τη δημόσια και δωρεάν παιδεία που δέχεται εντατικές επιθέσεις σήμερα», δηλώνει ο Βαγγέλης Στολάκης, εκπρόσωπος της ΠΑΣΠ.
«Το Πολυτεχνείο δεν αποτελεί ένα πολιτικό μνημόσυνο. Το καλύτερο στεφάνι είναι η συνέχιση των αγώνων στο σήμερα, όπως ήταν ο Δεκέμβρης. Οι αγώνες της νεολαίας και των εργαζομένων και η πάλη ενάντια στην εκπαιδευτική αναδιάρθρωση. Απέναντι στην άρση των δημοκρατικών μας δικαιωμάτων και του πανεπιστημιακού ασύλου, που είναι κεκτημένα των αγώνων μας, καλούμε νεολαίους και εργαζόμενους να διαδηλώσουν μαζικά στις 17 Νοέμβρη με τους κατειλημμένους φοιτητικούς συλλόγους και τα σωματεία τους», δηλώνει ο Γιάννης από την ΕΑΑΚ.
Ο Σοφοκλής Κοκκινίδης, εκπρόσωπος της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, σημείωσε: «Το Πολυτεχνείο αποτελεί την κορυφαία πολιτική και κοινωνική κατάκτηση του συνόλου του φοιτητικού κινήματος και όχι κάποιας συγκεκριμένης ιδεολογικά πλευράς. Η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ τάσσεται απέναντι σε οποιαδήποτε προσπάθεια κατάλυσης του δημοκρατικού πολιτεύματος, ενώ είναι αντίθετη στη βία, από όπου κι αν προέρχεται».
Ο πρόεδρος του ΕΣΔΕΠ-ΑΠΘ Γιάννης Κρεστενίτης δήλωσε ότι το πιο σημαντικό μήνυμα του Πολυτεχνείου είναι ο αγώνας για την προάσπιση του δημόσιου πανεπιστημίου. «Η επίθεση στο δημόσιο χαρακτήρα του πανεπιστημίου χρειάζεται να βρει φοιτητές και καθηγητές ενωμένους στη διασφάλιση του δημόσιου πανεπιστημίου», σημειώνει. Παράλληλα καλεί όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας στη συγκέντρωση για την πορεία στις 5 μ.μ. στο Πολυτεχνείο. «Όλοι μαζί οφείλουμε να στηρίξουμε τις εκδηλώσεις του πανεπιστημίου την ημέρα εκείνη από το πρωί μέχρι και το βράδυ», καταλήγει ο κ. Κρεστενίτης.
Τέλος ο Γιάννης Κατσαρός, μέλος του Συνδέσμου Φυλακισθέντων-Εξορισθέντων Αγωνιστών (ΣΦΕΑ), δήλωσε: «Τα τότε συνθήματα του Πολυτεχνείου παραμένουν ζωντανά και επίκαιρα στους αγώνες της νεολαίας και της εργατιάς. Όλα αυτά τα συνθήματα τα επωμίζονται οι νέες γενιές στις σημερινές διεκδικήσεις τους. Η αυριανή πορεία δεν είναι μνημόσυνο, αλλά η διαφύλαξη των ιδανικών των νέων που αψήφησαν τους κινδύνους και δόθηκαν σε έναν σπουδαίο αγώνα, του οποίου τα μηνύματα είναι διαχρονικά».
Επέτειος με δύο πορείες και μία συναυλία
Στην 36η επέτειο του Πολυτεχνείου το πανεπιστήμιο θα παραμείνει ανοικτό για τους φοιτητές και τους πολίτες. Σύμφωνα με τις πρυτανικές αρχές η επιλογή αυτή τη συγκεκριμένη ημέρα τα τελευταία δύο χρόνια είναι εύστοχη. Ταυτόχρονα στο πλαίσιο και της Φοιτητικής Εβδομάδας την ημέρα του Πολυτεχνείου διοργανώνονται συναυλίες, εκθέσεις, προβολές ταινιών και θεατρικές παραστάσεις.
Πιο συγκεκριμένα αύριο, στις 12 το μεσημέρι, θα γίνει η καθιερωμένη κατάθεση στεφάνων στο μνημείο της Πολυτεχνικής σχολής του ΑΠΘ από τις ακαδημαϊκές αρχές, το φοιτητικό κόσμο, εκπροσώπους των πολιτικών κομμάτων, φορείς της πόλης και απλούς πολίτες. Λίγο αργότερα, στις 2.30 το μεσημέρι, θα πραγματοποιηθεί ανοικτή συναυλία, με ελεύθερη είσοδο, στην πλατεία Χημείου, αφιερωμένη στο πολιτικό τραγούδι. Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, ο Γιάννης Κούτρας, ο Χρήστος Θηβαίος και ο Μίλτος Πασχαλίδης θα τραγουδήσουν πολιτικά τραγούδια της δεκαετίας του ’70 αλλά και δικά τους που έγραψαν μετέπειτα, αποδεικνύοντας ότι το πολιτικό-κοινωνικό τραγούδι εμπνέει και στις μέρες μας. Με τη μεγάλη αυτή συναυλία αποδίδεται φόρος τιμής στους αγωνιστές του Πολυτεχνείου, που υπερασπίστηκαν τα ιδανικά της δημοκρατίας, του δικαίου και της ελευθερίας.
Στις 6 το απόγευμα θα πραγματοποιηθεί η καθιερωμένη επετειακή συνεδρίαση της συγκλήτου στην αίθουσα συγκλήτου του ΑΠΘ, ενώ στις 9 το βράδυ στην αίθουσα τελετών του ΑΠΘ θα πραγματοποιηθεί δεύτερη συναυλία με τους Χαΐνηδες, με ελεύθερη είσοδο επίσης.
ΔΥΟ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ, ΔΥΟ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ
Οι εκδηλώσεις του Πολυτεχνείου θα κορυφωθούν με την πορεία προς την αμερικανική πρεσβεία. Ο φοιτητικός κόσμος, όπως κάθε χρόνο, είναι διχασμένος μεταξύ των αποφάσεων των γενικών συνελεύσεων και της Φοιτητικής Ένωσης ΑΠΘ (ΦΕΑΠΘ). Η τελευταία μαζί με το Σύνδεσμο Φυλακισθέντων-Εξορισθέντων Αγωνιστών 1967-1974 (ΣΦΕΑ) καλεί σε συγκέντρωση στις 4.30 μ.μ. στο Πολυτεχνείο. Η πορεία, που θα ξεκινήσει λίγο αργότερα, θα έχει κατάληξη στο αμερικανικό και βρετανικό προξενείο. Αντίθετα το συντονιστικό εννέα γενικών συνελεύσεων των φοιτητικών συλλόγων καλεί σε συγκέντρωση στις 6 μ.μ. στο Πολυτεχνείο, έχοντας πάρει απόφαση όμως για συντεταγμένη επιστροφή των διαδηλωτών στο χώρο του πανεπιστημίου, για να συμμετάσχουν στις πολιτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα επιτραπεί, όπως λένε, σε κανέναν να καταχραστεί ή να άρει το άσυλο.
Το συντονιστικό αγώνα σχολείων, εργατικά σωματεία και εκπρόσωποι τοπικών φορέων καλούν σε μαζική συμμετοχή στην αυριανή πορεία.
ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ
Τη μνήμη του πρόωρα χαμένου στελέχους του αντιδικτατορικού αγώνα και εκ των επικεφαλής της εξέγερσης στο Πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης το 1973 Θωμά Βασιλειάδη θα τιμήσουν και φέτος οι φίλοι και οι σύντροφοί του. Η εκδήλωση θα γίνει αύριο Τρίτη, στη 1 μετά το μεσημέρι, στο ισόγειο του κεντρικού κτιρίου της Πολυτεχνικής σχολής μπροστά από την εντοιχισμένη στη μνήμη του πλάκα.
Διακριτική η αστυνομία
Λιγότερες δυνάμεις, οι οποίες θα τοποθετηθούν σε καίρια σημεία του κέντρου και με σαφείς εντολές να κινούνται «με ιδιαίτερη προσοχή», θα χρησιμοποιήσει φέτος η ΕΛ.ΑΣ. στο πλαίσιο των μέτρων για τις κινητοποιήσεις της αυριανής επετείου εξέγερσης του Πολυτεχνείου.
Η τελική σύσκεψη του επιτελείου της γενικής αστυνομικής διεύθυνσης αναμένεται να γίνει σήμερα το βράδυ, καθώς ο σχεδιασμός των μέτρων ουσιαστικά έχει ολοκληρωθεί. Διμοιρίες των ειδικών δυνάμεων θα βρίσκονται σε καίρια σημεία της πόλης, για να επέμβουν σε περίπτωση επεισοδίων, αλλά σε απόσταση από τις διαδηλώσεις, για να «μην προκαλούν».
Τις εντολές της ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ. για τη στάση της αστυνομίας στις επετειακές εκδηλώσεις μετέφερε την περασμένη εβδομάδα ο ίδιος ο υπαρχηγός της αστυνομίας Γιάννης Ραχωβίτσας, ο οποίος ήταν επικεφαλής σύσκεψης ειδικά για τα μέτρα του Πολυτεχνείου. Σύμφωνα με πληροφορίες ο υπαρχηγός κάλεσε τα μέλη του επιτελείου να συντονίσουν τις δυνάμεις, ώστε με «διακριτικότητα και από απόσταση» να παρακολουθούν την εξέλιξη των εκδηλώσεων. Ωστόσο διαβεβαίωσε πως η θέση της ηγεσίας παραμένει η ίδια, δηλαδή πώς θα γίνει επέμβαση σε περίπτωση επεισοδίων. «Θα μας βρουν απέναντί τους», φέρεται να είπε ο κ. Ραχωβίτσας.
Ακόμη συνέστησε ιδιαίτερη προσοχή στους ανώτερους αξιωματικούς της Θεσσαλονίκης για τη συμπεριφορά των αστυνομικών που θα βρίσκονται στο δρόμο και ενδεχομένως να κληθούν να κάνουν ελέγχους. «Δεν πρέπει να επαναληφθούν φαινόμενα που θα μας εκθέσουν», είπε αναφερόμενος σε περιστατικά αστυνομικής αυθαιρεσίας.
Κατά τα άλλα οι πληροφορίες της αστυνομίας στη Θεσσαλονίκη θέλουν τις κινητοποιήσεις για το Πολυτεχνείο να κυμαίνονται στα περσινά επίπεδα, όταν δεν σημειώθηκε κανένα επεισόδιο. Για το λόγο αυτό ο σχεδιασμός των μέτρων τάξης θα είναι παρόμοιος με τον περσινό και αναμένεται να παραταχθούν στους δρόμους της πόλης περίπου 1.200 έως 1.300 αστυνομικοί. «Εάν γίνει οτιδήποτε, θα είναι στο πλαίσιο του συνηθισμένου και χωρίς έκταση», έλεγαν αξιωματικοί, επισημαίνοντας πάντως πως «όλα αυτά είναι σχετικοί υπολογισμοί, χωρίς τίποτε να θεωρείται βέβαιο».
Για την επίβλεψη των μέτρων κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στο κέντρο θα επιστρατευτούν και τρεις εισαγγελείς, οι δύο εκ των οποίων θα βρίσκονται σε κεντρικά σημεία της πόλης και ο τρίτος στο κέντρο επιχειρήσεων της γενικής αστυνομικής διεύθυνσης.
Όταν το σχολείο είχε μπει στο γύψο...
«Χθες στο σχολείο μας εκάναμε γιορτή. Είπαμε ποιήματα. Ετραγουδήσαμε. Πήγαμε στην εκκλησία και κατόπιν καταθέσαμε στεφάνια στους ήρωες. Όλα αυτά έγιναν, διότι πριν από πέντε χρόνια ο Στρατός μας με αρχηγούς τρεις γενναίους αξιωματικούς, τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, τον Στυλιανό Παττακό και τον Νικόλαο Μακαρέζο, έσωσε την πατρίδα μας από την καταστροφή. Από τότε η Εθνικής μας Κυβέρνησις έφερε στην πατρίδα μας την ησυχία, την πρόοδο και τον πολιτισμό. Ζήτω η 21η Απριλίου! Ζήτω ο Στρατός μας!». Η έκθεση αυτή γράφηκε τον Απρίλιο του 1971 από μαθητή δημοτικού σχολείου της Θεσσαλονίκης και είναι εμφανές ότι ο μικρός είχε μάθει καλά το «μάθημά» του…
Η χούντα των συνταγματαρχών από την πρώτη στιγμή της εγκαθίδρυσής της έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα στο να εκπαιδεύσει τα ελληνόπουλα στα «ιδεώδη» της… Στόχος των συνταγματαρχών και των «Γκεμπελίσκων» τους ήταν να φτιάξουν τους μελλοντικούς πειθήνιους χειροκροτητές του ολοκληρωτικού καθεστώτος τους μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα. Μέχρι και οι σημερινοί 45άρηδες έχουν να θυμούνται ότι ένα από τα πρώτα πράγματα που έμαθαν στο σχολείο ήταν να φωνάζουν το σύνθημα και σήμα κατατεθέν της επταετούς δικτατορίας «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών». Οι μεγαλύτεροι μαθητές, που στην επταετία 1967-1974 φοιτούσαν στο γυμνάσιο, θυμούνται τα αλήστου μνήμης εθνεγερτικά και υμνητικά για το χουντικό καθεστώς κηρύγματα, που υποχρεώνονταν να τους απευθύνουν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές τους. Διότι «ο παντελώς αδιαφώτιστος ελληνικός λαός έπρεπε να εκπαιδευθεί πολιτικώς εις τας ιδεολογικάς αρχάς της Επαναστάσεως», όπως έλεγε η «Πολιτική Αγωγή» του υπουργού Παιδείας Θ. Παπακωνσταντίνου. Η γενιά της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, αν και γεύτηκε τους ιδεολογικούς καρπούς των «διαφωτιστών» της χούντας, δεν υπέκυψε στη στυφή και μισαλλόδοξη γεύση τους. Η «Αγωγή του Πολίτη» και «αι διαφωτιστικαί ομιλίαι» στα σχολεία δεν κατάφεραν να ευνουχίσουν τις συνειδήσεις των εφήβων ούτε και να αποτρέψουν τον ξεσηκωμό της φοιτητιώσας νεολαίας το Νοέμβριο του 1973 σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
ΥΠΟ ΔΙΩΓΜΟΝ ΟΙ ΜΙΝΙΦΟΥΣΤΟΦΟΡΟΥΣΕΣ ΚΑΙ ΟΦΡΥΟΒΛΕΦΑΡΟΓΡΑΦΟΥΣΕΣ
Το σχολείο έπρεπε να μπει και αυτό στο γύψο, όπως όλη η χώρα. Το «αποφασίζομεν, διατάσσομεν και απαγορεύομεν», όπως και το «προς γνώσιν και συμμόρφωσιν» μπήκαν στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η χούντα έπρεπε να επιβάλει τα «χρηστά» ήθη της και θεματοφύλακες των εντολών της ήταν οι διορισμένοι γενικοί επιθεωρητές εκπαίδευσης. Ένας εξ αυτών τον Οκτώβριο του ’68 απέστειλε σε όλους τους διευθυντές και τους καθηγητές την «Εγκύκλιο 182», που ήταν το «μανιφέστο του αρεστού εκπαιδευτικού». Ζητούσε μάλιστα η εγκύκλιος να «αναγνωσθεί ευκρινώς εν συνεδριάσει του Συλλόγου», κάτι που μόνο ως τιμωρία μπορεί να εκληφθεί σήμερα. Το κείμενο βρίθει γελοιοτήτων. Γραμμένο στην αγαπημένη γλώσσα του δικτάτορα Παπαδόπουλου, ανάμεσα σε άλλα αναφέρει: «Προσφιλείς και σεβαστοί Διδάσκαλοι του Γένους. Ζώμεν εις χρόνους κοσμογονικών σεισμών. Ποικίλαι φωναί, φωναί κοαζόντων βατράχων κοούνται, φωναί δαφοινών λυκοθώνων θωμεύονται, χαίται υαινών εμφανίζονται, ερυθρά ρύγχη αρκτιών άρκτων προβάλλονται και δη εν χορώ προ των προθύρων των δωμάτων μας»… Στους φοβερούς αυτούς καιρούς, όπως τους περιγράφει ο εν λόγω επιθεωρητής, «άξιος της μεγάλης αποστολής του εκπαιδευτικός καθίσταται ζων παράδειγμα της αρετής, συνδυάζων αγάπην, απεριόριστου στοργικής δυνάμεως, μετά σοβαρότητος και συνετούς αυστηρότητος». Προειδοποιεί λοιπόν «όθεν το θαμίζειν εις κέντρα κακόφημα, το συσφαιρίζειν και βωμολοχεύεσθαι μετά των πολιτών είναι θέσεις σητόβρωτοι και απαράδεκτοι προς την υψηλής του εκπαιδευτικού αποστολήν» και εφιστάται η προσοχή «των εριτίμων κυριών και δεσποινίδων ότι η ατημέλεια προκαλεί αποστροφή, ούτω έτι πλέον το καπνίζειν, υπό των γυναικών, το μινιφουστοφορείν, το οφρυοβλεφαρογράφειν σκορπίζουν την αηδίαν»…
ΜΠΑΙΝΕΙ ΜΠΡΟΣΤΑ Η «ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ»
Η 21η Απριλίου καθιερώνεται με βασιλικό διάταγμα εθνική εορτή το 1968, ενώ στις 11 Απριλίου της ίδιας χρονιάς το υπουργείο Παιδείας διατάσσει τη διακοπή της διδασκαλίας του μαθήματος «Στοιχεία Δημοκρατικού Πολιτεύματος». «Εις προβλεπομένας υπό ωρολογίου προγράμματος ώρας διδασκαλίας ανωτέρω μαθήματος θα αναπτύσσηται εις μαθητάς νόημα και σκοποί επαναστάσεως και ότι αυτή είναι γνησίως Ελληνική μη στρεφομένη εναντίον Εθνικών Κομμάτων συμφώνως προς το διάγγελμα και τας προγραμματικάς δηλώσεις κ. Προέδρου Κυβερνήσεως», αναφέρει η εν λόγω διαταγή.
Η χουντική προπαγάνδα καλλιεργεί από την πρώτη στιγμή την ιδέα της «Μεγάλης Ελλάδας» στα μυαλά των μαθητών. Στις 29 Μαΐου του 1967 φτάνει στα γυμνάσια το «σχόλιον» με τίτλο «Η πόλις των ονείρων δεν παρεδώθη», για να το μεταλαμπαδεύσουν οι καθηγητές στους μαθητές. Αναφέρεται στην άλωση της Κωνσταντινούπολης και στο τέλος αναφέρει: «Οι Ελληνικοί θρύλοι λένε πως ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος δεν έπεσε κατά την ώρα της σκληράς Πάλης με τον Χάρο με τους Γενιτσάρους, αλλά απλώς μαρμάρωσε μέσ’ το Ιερό της Αγίας Σοφίας, μαρμάρωσε μέσα στο Νου και τη Σκέψη του Ελληνισμού, για να αναστηθή και πάλιν με χρόνους και καιρούς… Και οι Καιροί για την Ανάστασιν ήρθαν. Μα δεν άφησε και πάλιν ο Διχασμός. Όμως ο Μαρμαρωμένος (Κωνσταντίνος Παλαιολόγος) και πάλι καρτερεί και θα καρτερή με ανεξάντλητη υπομονή. Καρτερεί νέους χρόνους και καιρούς». Σε ένα άλλο κείμενο του ίδιου συγγραφέα, που φέρει τον τίτλο «Η απελευθέρωση της Δυτικής Θράκης», οι «τίτλοι τέλους» πέφτουν με την προτροπή: «Καμμία δυσχέρεια δεν θα σταματήσει την πορεία των Ελλήνων προς την απελευθέρωσιν των αλύτρωτων αδελφών τους». Αντίστοιχα η διαφωτιστική ομιλία που έφθασε στα σχολεία για την καταστροφή της Σμύρνης αναφέρει: «Όμως γι’ αυτό ακριβώς φώτισε τον Ελληνικό Ουρανό η αστραπή της 21ης Απριλίου. Για να λάβη σάρκα και οστά το ιερόν του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου κέλευσμα. Ακριβώς και πρώτα από όλα, πιστή τοις Κείνου ρήμασι, η 21η Απριλίου άστραψε, για να εξουδετερώση και εξαφανίση Διχασμούς, Γενιτσάρους και Κερκόπορτες στα νώτα του Ελληνισμού. Και αφού τον εξυγιάνη πλήρως, να αναστήσει -πρώτα στις καρδιές των Πανελλήνων- την Μεγάλη Ελλάδα των Ελλήνων Χριστιανών, σεβαστήν εις τους Φίλους και τρομεράν εις τους εχθρούς και ικανήν τότε να διεκδικήση τα απαράδοτα Άγια της Φυλής σε κατάλληλους χρόνους και καιρούς».
Ο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΧΘΡΟΣ
Πέραν της καλλιέργειας της «Μεγάλης ιδέας» οι πραξικοπηματίες της 21ης Απριλίου στο πλαίσιο της «εξυγίανσης του Ελληνισμού» στόχευαν να εξοντώσουν ιδεολογικά στις συνειδήσεις των μαθητών τον «εσωτερικό εχθρό», που ήταν οι «κομμουνιστοσυμμορίτες». Ένα από τα πλέον αντικομμουνιστικά κείμενα είναι αυτό που στάλθηκε στα γυμνάσια της χώρας με την υποσημείωση «προδοτικοί σκοποί εθνοκτόνου κινήματος και εγκλήματα του σλαβοκίνητου κομμουνισμού» και με τίτλο «Δεκέμβριος 1944-Μία τραγωδία και ένα δίδαγμα». Ενδιαφέρον έχει βέβαια το δίδαγμα που έπρεπε να αποκομίσουν οι μαθητές. «Από παρόμοιον θανάσιμον κίνδυνον (σ.σ. την κατάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές) έσωσε την χώραν η Επανάστασις της 21ης Απριλίου είκοσι τρία έτη μετά το Δεκεμβριανόν κίνημα και δέκα οκτώ μετά την συντριβήν του ξενοκινήτου συμμοριτοπολέμου», αναφέρει προς το τέλος ο «διαφωτιστής». Ο ίδιος ή άλλος με αφορμή την Πρωτομαγιά σημειώνει: «Σαν σήμερα π.χ., κατά την ‘ματωμένη Πρωτομαγιά του 1948’, ο σλαυοκομμουνισμός δολοφόνησε τον υπουργό Δικαιοσύνης της Ελλάδος Χρήστο Λαδά. Αυτή ήταν κι η Πρωτομαγιά της Κουκουέδα. Και γιατί; Απλούστατα διότι ο σλαυοκομμουνισμός την Πρωτομαγιά την θέλει σαν ‘Ματωμένη Πρωτομαγιά’. Και όλως ιδιαίτερα εδώ στην Ελλάδα μας ο σλαυοκομμουνισμός με τους υποτακτικούς του Κουκουέδες έκαμε πάρα πολλές ‘Ματωμένες Πρωτομαγιές’… Το ανθελληνικό, απάνθρωπο σπαθί του σλαυοκομμουνισμού το έσπασε πλέον οριστικά η 21η Απριλίου. Η Ελλάς Ελεύθερη χάρη στην 21η Απριλίου γιορτάζει πλέον Ελεύθερες Πρωτομαγιές, Πρωτομαγιές Ελληνικές, Πρωτομαγιές Πολιτισμένες, σαν ελληνικά πανηγύρια γεμάτα όλο Ελλάδα, Χριστό, Αγάπη Ελευθερία, Χαρά και Γέλιο»… Ακόμη και η «διαφωτιστική ομιλία» για την 25η Μαρτίου, που εστάλη ως «κύριον βοήθημα διαφωτίσεως κατά την επέτειο», ασχολείται με την αποδόμηση του εσωτερικού εχθρού. «Κατά τας τελευταίας δεκαετίας ηναγκάσθημεν να δώσωμεν νέας σκληράς μάχας διά να διαφυλάξωμεν την κληρονομίαν των προγόνων μας. Το ‘όχι’ της 28ης Οκτωβρίου 1940 προ του φασισμού, ο σκληρός αγών εναντίον της κομμουνιστικής επιθέσεως που έληξε νικηφόρως την 29ην Αυγούστου 1949 και το τελευταίο όχι της 21ης Απριλίου 1967 προς τον κομμουνισμόν, την φαυλοκρατίαν και την παρακμήν… Εις την μάχην αυτήν έχομεν ήδη κερδίσει πολύ έδαφος. Ημέραν με την ημέραν βλέπομεν την Ελλάδα μας να γίνεται και πλέον προοδευμένη, πλέον συγχρονισμένη, ολιγώτερον πτωχή… Πιστοί λοιπόν εις το νόημα του 1821, οι σύγχρονοι Έλληνες φρουρούμεν αγρύπνως την ελευθερίαν της χώρας μας, διαφυλάσσομεν τάς εθνικάς μας αρχάς και παραδόσεις, καταπολεμούμεν τον εθνοπροδοτικόν κομμουνισμόν και εργαζόμεθα διά την ανάπτυξιν, την προκοπήν και την ευημερίαν του τόπου μας διά της οικοδομήσεως της Νέας Πολιτείας που έθεσεν ως ιδανικόν στόχον της η 21η Απριλίου».
ΦΙΛΟΖΩΟΙ ΠΑΡΑ ΤΑΥΤΑ
Από όλα τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι διά της επαναλήψεως και μέσα από καταγέλαστα μαθήματα «διαφωτισμού» της μαθητιώσας νεολαίας το δικτατορικό καθεστώς ήθελε να εμπεδώσει στους νέους ότι την 21η Απριλίου του 1967 δεν έγινε πραξικόπημα αλλά μία «Επανάστασις, προϊόν ιστορικής αναγκαιότητας». Την ίδια ώρα δε που η χούντα των συνταγματαρχών βασάνιζε και έστελνε σε εξορία δεκάδες χιλιάδες Αριστερούς αλλά και όποιον άλλο θεωρούσε ότι απειλεί την κυριαρχία της, οι έχοντες ρόλο «διαφωτιστών» έστελναν στα σχολεία, πάντα με την υποσημείωση «προς γνώσιν και συμμόρφωσιν», τις περί ζωοφιλίας απόψεις τους. Μία τέτοια «διαφωτιστική ομιλία» έλαβαν οι καθηγητές στις 16.1.1970, η οποία άρχιζε ως εξής: «Τα ζώα υπήρξαν ανέκαθεν πολύτιμοι σύντροφοι του ανθρώπου, καταλαμβάνουν δε συνεχώς μεγαλυτέραν και ποικιλωτέραν σημασίαν διά την ζωή του». Λίγο πιο κάτω διαπίστωνε ότι «παρατηρούνται συχνά αρνητικαί εκδηλώσεις έναντι των ζώων, όπως π.χ. αμέλεια διά της κανονικής περιποιήσεώς των, αδικαιολόγητοι βασανισμοί, πληγώσεις, κακή μεταχείρισις, φόρτωσις πέραν της φυσικής των αντοχής κτλ., αι οποίαι μαρτυρούν έλλειψιν ευγενών συναισθημάτων και αγωγής αλλά και αποτροπιαστικήν σκληρότητα».
Απεφασίσαμεν και διατάσσομεν- Απαγορεύομεν και διαλύομεν
Ο εσωτερικός εχθρός για τους συνταγματάρχες της χούντας δεν αντιμετωπιζόταν απλώς με την πάταξη του κομμουνισμού. Όλοι οι αντιφρονούντες έπρεπε να εξοντωθούν και να περιοριστεί η δράση τους. Στα διαρκή «απεφασίσαμεν και διατάσσομεν» των χουντικών βρίσκουμε και μάλιστα από τις πρώτες διαταγές αυτή για τη διάλυση των νεολαιών όλων των πολιτικών κομμάτων της εποχής, ενώ στις 2 Ιουνίου του 1967 καταργούνται πολλοί σύλλογοι και σωματεία. Ανάμεσά τους και οι εξής της Θεσσαλονίκης: Σύνδεσμος Νοσοκόμων Μακεδονίας-Θράκης, Σωματείο Ραπτών επί Παραγγελία, Σύλλογος Προσφύγων και Γηγενών Συνοικισμού Φοίνικα, Εξωραϊστικός Εκπολιτιστικός Σύλλογος Πολίχνης, Σύλλογος Αστέγων Κατοίκων Περιοχής Μετεώρων Πολίχνης, Σωματείον Κατοίκων Θεσσαλονίκης Συνοικισμού Σταυρουπόλεως Νεοκτίστων, Λέσχη Γραμμάτων και Τεχνών, Φοιτητικός Όμιλος Θεάτρου και Κινηματογράφου, Ένωσις Κουρέων-Κομμωτών Καταστηματαρχών, Καλλιτεχνική Ένωσις Κομμωτών Καταστηματαρχών Βορείου Ελλάδος, Σωματείον Φορτοεκφορτωτών Πρακτορείων Εσωτερικού-Εξωτερικού Εμπορίου Θεσσαλονίκης, Σωματείο Ξυλεμπορίας, Σωματείον Φορτοεκφορτωτών Ειδών Σιδηροβιομηχανίας, Πανελλαδική Ομοσπονδία Συνταξιούχων Καπνεργατών και Κλαδικών Συνταξιούχων ΙΚΑ.
Επικίνδυνες για το καθεστώς ήταν και οι περισσότερες κινηματογραφικές ταινίες που θα προβάλλονταν το Μάιο του ’67, γι’ αυτό και έσπευσε να τις απαγορεύσει. Οι «Άφρικα Αντίο», «Ιβάν ο τρομερός», «Το φως της Ζωής μου είσαι εσύ», «Το βραχιόλι με το πράσινο πετράδι», «Ματωμένη Πατρίδα» και «Πεθαίνοντας στη Μαδρίτη» θεωρήθηκαν αντικαθεστωτικές και με διάταγμα του υπουργείου Δημόσιας Τάξης η προβολή τους απαγορεύτηκε. Περίπου δεκαπέντε ημέρες αργότερα το ΓΕΣ με νέο «απεφασίσαμεν και διατάσσομεν» απαγόρευσε «την καθ’ οιονδήποτε τρόπον μετάδοσιν ή εκτέλεσιν μουσικής, ασμάτων του κομμουνιστού Μίκη Θεοδωράκη, τέως αρχηγού της διαλυθείσης κομμουνιστικής οργανώσεως ‘Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη’, τα οποία συν τοις άλλοις αποτελούν και μέσον συνδέσμου μεταξύ των κομμουνιστών».
ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΛΗΚΑ
