Την αναστολή για δύο χρόνια όλων των δανείων τους, μπορούν να εξασφαλίσουν οι οφειλέτες σε περίπτωση που βρεθούν σε πρόσκαιρη οικονομική αδυναμία. Η σχετική απόφαση, θα λαμβάνεται από το ειρηνοδικείο, αρκεί ο οφειλέτης να αποδείξει ότι έχει περιέλθει σε οικονομική αδυναμία
Τη δυνατότητα της πρόσκαιρης αδυναμίας δίνει το νομοσχέδιο για την πτώχευση των νοικοκυριών που παρουσιάστηκε σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο από την αρμόδια υπουργού Λούκα Κατσέλη.
Με το ίδιο νομοσχέδιο, ο δανειολήπτης που έχει περιέλθει σε (και όχι πρόσκαιρη) οικονομική αδυναμία, θα μπορεί να απαλλαγεί από τις οφειλές του αρκεί να πληρώσει ένα μέρος αυτών (το 10%) σε 48 μηνιαίες δόσεις. Από τη συγκεκριμένη ρύθμιση, θα εξαιρούνται τελικώς οι οφειλές προς το δημόσιο (πρόστιμα, φόροι, ασφαλιστικές εισφορές κλπ).
Δυνατότητα να υπαχθούν στη ρύθμιση θα έχουν όλα τα φυσικά πρόσωπα αλλά και οι επαγγελματίες αρκεί να αδυνατούν να αποπληρώσουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους. Η ρύθμιση δεν αφορά στους εμπόρους οι οποίοι ούτως ή άλλως καλύπτονται από το πτωχευτικό δίκαιο. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν δύο δρόμους:
Να ζητήσουν εξωδικαστικό συμβιβασμό με την τράπεζα και να γίνει δεκτός. Την προσπάθεια για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα την κάνει για λογαριασμό του ενδιαφερόμενου ο συνήγορος του καταναλωτή ή η επιτροπή φιλικού διακανονισμού που λειτουργεί ήδη σε κάθε νομαρχία ή Ένωση Καταναλωτών. Τον ίδιο ρόλο μπορεί να παίξει και ένας δικηγόρος.
Να απορριφθεί το αίτημα για εξωδικαστικό συμβιβασμό. Σε αυτή την περίπτωση θα γίνει και δεύτερη προσπάθεια για να γίνει συμβιβασμός. Σε αυτήν δεν χρειάζεται να συμφωνήσει το σύνολο των τραπεζών αλλά μόνο αυτές που εκπροσωπούν το 51%.
Αν αποτύχει και η δεύτερη απόπειρα τότε η υπόθεση θα φτάνει στο ειρηνοδικείο του τόπου που κατοικεί ο οφειλέτης.
Αν κάποιος επικαλείται δολίως οικονομική αδυναμία, θα αντιμετωπίζει ποινικές κυρώσεις. Επίσης, αν γίνει δεκτή η αίτησή του θα εγγράφεται συνολικά στον Τειρεσία για περίπου 10 χρόνια. Δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση θα προσφέρεται για έναν χρόνο σε κάθε δανειολήπτη.
Οι τράπεζες, θα μπορούν να ελέγχουν το αν ο δανειολήπτης έχει κινηθεί δολίως ενώ θα τους δίνεται η δυνατότητα ακόμη και να αποκτούν πρόσβαση στα στοιχεία της εφορίας.
Η τελική ρύθμιση για τα χρέη των νοικοκυριών
Mέχρι τις 15 Μαρτίου του 2010 θα μπορούν να εντάσσονται στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου των ληξιπρόθεσμων οφειλών όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις ενώ ακόμα αναστέλλεται μέχρι το τέλος Ιουνίου κάθε διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης. Τα παραπάνω προκύπτουν από τις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου των ληξιπρόθεσμων οφειλών το οποίο επίσης προβλέπει διαφορετικά όρια για τις οφειλές που μπορούν να ρυθμίζονται ανά κατηγορία επιχείρησης η επιτηδευματία.
Το νομοσχέδιο προβλέπει ρυθμίσεις των δανείων για τρία είδη οφειλών, των ληξιπρόθεσμων από 1/1/2005 έως 31/12/2007, των ληξιπρόθεσμων από 1/1/2008 και των ενήμερων οφειλών.
1.Ληξιπρόθεσμες μετά την 1/1/2008
Με βάση τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, για τις παραπάνω οφειλές δίνεται παράταση δύο χρόνων στα έτη που απομένουν για την απόσβεση του κεφαλαίου και επιπλέον εξόφληση με τοκοχρεολυτικές δόσεις 5 ετών.
►Συνολικό ποσό οφειλών που ρυθμίζονται:
* Ένα εκατομμύριο ευρώ ανά τράπεζα και δανειολήπτη και
* Μέχρι 3 εκατομμύρια για όλες τις τράπεζες του δανειολήπτη
►Ποιες οφειλές αφορά η σύμβαση
* Το επιτόκιο είναι αυτό που ισχύει για τις ενήμερες οφειλές ενώ η ρύθμιση αφορά οφειλές από συμβάσεις που δεν έχουν καταγγελθεί , συμβάσεις δανείων μετά την 1/1/2008 που θα καταγγελθούν δύο μήνες μετά την ψήφιση του νόμου και ληξιπρόθεσμες οφειλές χρηματοδοτικής μίσθωσης ακινήτων που δεν έχουν καταγγελθεί.
►Τόκοι υπερημερίας και ανατοκισμού:
* Εάν δεν έχουν καταβληθεί οι τόκοι υπερημερίας και ανατοκισμού διαγράφονται
2.Ληξιπρόθεσμες 1/1/2005-31/12/2007
Για αυτή την κατηγορία οφειλών δίνεται επίσης παράταση δύο χρόνων στα έτη που απομένουν για την απόσβεση του κεφαλαίου και εξόφληση με τοκοχρεολυτικές δόσεις 5 ετών.
* Ένα εκατομμύριο ανά τράπεζα και δανειολήπτη και
* Μέχρι 3 εκατομμύρια για όλες τις τράπεζες του δανειολήπτη.
►Ποιες οφειλές αφορά η σύμβαση-Προϋποθέσεις
Το επιτόκιο είναι αυτό των ενήμερων οφειλών ενώ προϋπόθεση για την υπαγωγή στη ρύθμιση είναι να έχει εξοφληθεί το 10% της οφειλής μέχρι 15/04/2010.
►Τόκοι υπερημερίας και ανατοκισμού:
Οι τόκοι υπερημερίας και ανατοκισμού διαγράφονται μόνο εφόσον έχει εξοφληθεί το 50% της οφειλής.
3.Ενήμερες οφειλές
Όσον αφορά τις ενήμερες οφειλές, για αυτές δίνονται τρεις επιλογές στους ενδιαφερόμενους. Η πρώτη προβλέπει παράταση ενός έτους για την απόσβεση του κεφαλαίου και ακόμα παράταση της συμβατικής διάρκειας. Εναλλακτικά δίνεται διετής αναστολή της αποπληρωμής του άληκτου κεφαλαίου και αντίστοιχη χρονική παράταση της διάρκειας της σύμβασης ενώ προβλέπεται και γενική παράταση κατά 3 έτη.
Το επιτόκιο είναι αυτό των ενήμερων οφειλών, ενώ τα ποσά που ρυθμίζονται εξαρτώνται από την κατηγορία των επιτηδευματιών ως εξής:
α. Φυσικά και νομικά πρόσωπα Γ' κατηγορίας, αγροτικοί συνεταιρισμοί, ενώσεις αυτών και ομάδες παραγωγών ανεξαρτήτως βιβλίων που έχουν ζημιές την τελευταία χρήση και ετήσιο τζίρο μικρότερο από 2,5 εκατομμύρια ευρώ
* 250.000 ανά τράπεζα
* Ένα εκατομμύριο στο σύνολο των τραπεζών
β)Φυσικά και νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική δραστηριότητα και στη χρήση του 2008 έχουν ακαθάριστα έσοδα μικρότερα των 150.000, φυσικά πρόσωπα που ασκούν αγροτική δραστηριότητα και επιχειρήσεις που αποδεδειγμένα έχουν υποστεί σημαντικές καταστροφές από πυρκαγιές ή φυσικά φαινόμενα από το 2007 έως τη δημοσίευση του νόμου.
* 100.000 ανά τράπεζα
* 300.000 στο σύνολο των τραπεζών
Καταγγελία ανοικτού λογαριασμού
Σε περίπτωση καταγγελίας συμβάσεων ανοιχτού ή αλληλόχρεου λογαριασμού δυο μήνες από τη δημοσίευση του νόμου και μέχρι την 30η Ιουνίου του 2011 μπορεί να αποπληρώνει το δάνειο μέχρι και σε 5 έτη με ισόποσες δόσεις ενώ το πρώτο έτος θα πληρώνει μόνο τόκους με το επιτόκιο των ενήμερων οφειλών.
Το δικαίωμα για ρύθμιση πρέπει να ασκηθεί μέσα σε ένα μήνα από την κοινοποίηση της καταγγελίας.
Προθεσμίες υπαγωγής
Το σχέδιο νόμου θα θέσει προθεσμία μέχρι 15/03/2010 στους δανειολήπτες που επιθυμούν να υποβάλλουν αίτηση στην τράπεζα τους για τις υπαγωγή στις ρυθμίσεις ενώ μέχρι 30/06/2010 θα αναστέλλεται κάθε διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης.
Δάνεια που δεν εμπίπτουν στις ρυθμίσεις
Οι παραπάνω ρυθμίσεις δεν αφορούν ομολογιακά δάνεια, εγγυημένα και επιδοτούμενα από το δημόσιο και από συμβάσεις πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων.
Ποιές ρυθμίσεις δεν «πέρασαν» και οι αλλαγές που έφερε η διαβούλευση
Οι τελικές ρυθμίσεις του Τειρεσια-Αναλυτικοί πίνακες με τις οριστικές αλλαγές
Τι προβλέπεται για την χορήγηση μπλοκ επιταγών
Αλλαγές στο όριο των οικονομικών οφειλών που έχουν εξοφληθεί και δεν θα εμφανίζονται έφερε το νομοσχέδιο για τον Τειρεσία ενώ επίσης δεν «πέρασε» η μείωση του ανώτατου χρόνου διατήρησης στα αρχεία των μη εξοφλημένων οφειλών. Ισχύει πάντως η γενικευμένη “αμνηστία” που παίρνουν οι καταγεγραμμένοι στα αρχεία του “Τειρεσία” αρκεί να έχουν καταχωρηθεί από την 1/1/2008 για οφειλές που έχουν εξοφληθεί ή θα εξοφληθούν μέσα σε τρεις μήνες από την ψήφιση του νόμου. Ακόμη θα μπορούν να εκδίδουν μπλοκ επιταγών όσοι είναι σήμερα «μαυρισμένοι», υπό την προϋπόθεση ότι θα εξοφλήσουν αλλά και με εγγύηση από τρίτο πρόσωπο για τα ποσά των επιταγών που θα εκδίδουν.
Σύμφωνα με το τελικό σχέδιο νόμου που θα κατατεθεί στη Βουλή, κατά τη διάρκεια στέρησης του βιβλιαρίου επιταγών, επιτρέπεται στους καταναλωτές να βγάζουν καινούργιο αλλά με ορισμένες προϋποθέσεις. Όπως σημειώνεται, το καινούριο μπλοκ θα είναι "ορισμένου συνολικού ύψους" και η πληρωμή των επιταγών που περιέχονται σε αυτό θα πρέπει να εγγυάται από φερέγγυο, σύμφωνα με την τράπεζα, τρίτο πρόσωπο.
Όπως δείχνουν τα στοιχεία της Τειρεσίας ΑΕ που επικαλέστηκε η υπουργός Οικονομίας Λούκα Κατσέλη, η πιθανότητα κάποιος να αθετήσει τις μελλοντικές του υποχρεώσεις όταν έχει ενταχθεί στο πλαίσιο της “αμνηστίας” είναι περίπου τρεις φορές μικρότερη από αυτούς που έχουν ανεξόφλητες υποχρεώσεις και δεν εντάσσονται στο μέτρο.
Επιπροσθέτως, όπως τονίζει το υπουργείο, οι τράπεζες που έχουν διαβιβάσει στον “Τειρεσία” δυσμενή στοιχεία για ακάλυπτες επιταγές, με την εξόφληση της οφειλής είναι υποχρεωμένες να ενημερώσουν τον “Τειρεσία” μέσα σε δύο εργάσιμες ημέρες χωρίς την αξίωση αμοιβής ή δαπάνης από τον οφειλέτη.
Επίσης όταν υπάρχουν σοβαροί λόγοι για την αμφισβήτηση της οφειλής και αυτή δεν επηρεάζει την πιστοληπτική ικανότητα του οφειλέτη, αυτός έχει πλέον τη δυνατότητα να προσφεύγει μέσω ασφαλιστικών μέτρων στο αρμόδιο δικαστήριο και να επιτύχει να μην εμφανίζονται τα στοιχεία του στον “Τειρεσία”, μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης για την οφειλή.
Αναλυτικά όλες οι αλλαγές που θα ισχύουν από εδώ και πέρα για τη λειτουργία του “Τειρεσία” έχουν ως εξής:
α)Ακάλυπτη επιταγή η οποία εξοφλείται εντός 30 ημερών δεν θα εμφανίζεται στα μητρώα του Τειρεσία αντί για οκτώ ημέρες που ίσχυε μέχρι σήμερα.
β)Μειώνεται από τρία σε δύο χρόνια η παραμονή στο μητρώο του “Τειρεσία” για δυσμενή στοιχεία που αφορούν επιταγές ή συναλλαγματικές.
γ)Μειώνεται από τρία σε δύο χρόνια η παραμονή στο μητρώο του “Τειρεσία” για δυσμενή στοιχεία που αφορούν καταγγελίες συμβάσεων καρτών, δάνεια καταναλωτικής και στεγαστικής πίστης και χορηγήσεων μέσω παροχής δικαιώματος υπερανάληψης (overdraft) από τρεχούμενο λογαριασμό.
δ)Για τρία χρόνια θα παραμένουν στο μητρώο του “Τειρεσία” δυσμενή στοιχεία που αφορούν διαταγές πληρωμής από τέσσερα χρόνια που ήταν μέχρι σήμερα.
ε)Δυσμενή στοιχεία για συναλλαγές που αφορούν προγράμματα πλειστηριασμών κινητών και ακινήτων θα παραμένουν πλέον στα μητρώα τέσσερα χρόνια αντί για πέντε.
στ)Για τέσσερα αντί για πέντε χρόνια θα παραμένουν στον “Τειρεσία” τα δυσμενή στοιχεία που αφορούν κατασχέσεις-επιταγές του Ν.Δ. 1923.
ζ) Οι διοικητικές κυρώσεις που επιβάλλει το υπουργείο Οικονομικών θα μένουν στα μητρώα για 4 χρόνια από τα πέντε που ίσχυε.
η)Πλέον για να μπεί κάποιος στη μαύρη λίστα του “Τειρεσία” θα πρέπει να έχει ανεξόφλητες οφειλές που υπερβαίνουν τα 1.000 ευρώ αντί τα 500 που ήταν μέχρι σήμερα.
θ)Για όσους έχουν εξοφλήσει τις οφειλές τους, δεν θα εμφανίζονται στον Τειρεσία καθόλου, εάν αυτές δεν υπερβαίνουν τα 3.000 ευρώ και όχι τα 1.000 που ήταν μέχρι σήμερα. Σημειώνεται πως η αρχική πρόταση υποστήριζε ότι το όριο θα ήταν 5.000 ευρώ αλλά τελικά μειώθηκε στις 3.000.
ι)Το ανώτατο διάστημα για το οποίο μπορεί κάποιος να παραμένει στον Τειρεσία για ανεξόφλητες επιταγές είχε προταθεί να μειωθεί από 15 σε 10 χρόνια αλλά η πρόταση αυτή δεν πέρασε στο σχέδιο νόμου έτσι το όριο παραμένει 15 έτη.
Συγκεντρωτικά οι αλλαγές στη λειτουργία του "Τειρεσία"
Aναθεώρηση Τειρεσία Χρόνος τήρησης
Δεν καταχωρούνται στον Τειρεσία επιταγές που εξοφλούνται εντός: 30 ημερών αντί 8
Παραμονή στον Τειρεσία/ επιταγές Από 3 χρόνια σε 2
Παραμονή στον Τειρεσία/κάρτες,δάνεια και χορηγήσεις Από 3 χρόνια σε 2
Παραμονή στον Τειρεσία /διαταγές πληρωμής Από 4 χρόνια σε 3
Παραμονή στον Τειρεσία /προγράμματα πλειστηριασμών Από 5 χρόνια σε 4
Παραμονή στον Τειρεσία /κατασχέσεις-επιταγές του Ν.Δ 1923 Από 5 χρόνια σε 4
Διοικητικές κυρώσεις του υπουργείου Οικονομικών Από 5 χρόνια σε 4
Όριο ανεξόφλητων ποσών για μη εμφάνιση στον Τειρεσία Από 500 ευρώ σε 1000
Μη εμφάνιση στον Τειρεσία μετά την εξόφληση Από 1000 ευρώ σε 3.000
