Σε ένα εγκαταλειμμένο λατομείο, έκτασης χιλίων τετραγωνικών μέτρων, στην Τζια, θα λειτουργήσει ο πρώτος υπόγειος βιολογικός καθαρισμός της χώρας μας.
Το νησί των Κυκλάδων πρωτοπορεί στη δημιουργία καινοτόμων περιβαλλοντικών λύσεων, δίνοντας τέλος στο υφιστάμενο συγκρότημα που λειτουργεί κοντά στην πλαζ Γιαλισκαρίου. Το συνολικό κόστος των έργων κατασκευής του κτιριακού κελύφους, της επιχωμάτωσης και της μετέπειτα αποκατάστασης του επιφανειακού χώρου εκτιμάται σε περίπου 800.000 ευρώ.
Ο βιολογικός καθαρισμός της Τζιας θα κατασκευαστεί υπόγεια, ακριβώς στην είσοδο του νησιού, λίγα μέτρα από τον οικισμό της Κορρησίας. Η σχετική έρευνα πραγματοποιήθηκε από το Εργαστήρι Μεταλλευτικής Τεχνολογίας και Περιβαλλοντικής Μεταλλευτικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και χρηματοδοτήθηκε από το Δήμο Κέας.
«Το βασικό πλεονέκτημα της συγκεκριμένης λύσης είναι η εκμηδένιση, πρακτικά, των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού, καθώς δημιουργείται μια υπόγεια, αθέατη υποδομή, χωρίς προβλήματα θορύβου και χωρίς εκπομπές οσμών στο περιβάλλον. Ταυτόχρονα, λύνεται το πρόβλημα της περιβαλλοντικής πληγής από το παλιό λατομείο στην περιοχή του λιμανιού. Με αυτό τον τρόπο, με μια κίνηση, δίνεται ριζική λύση σε δύο μεγάλα προβλήματα του νησιού», μας λέει ο καθηγητής ΕΜΠ Δ. Καλιαμπάκος, δ/ντής του Εργαστηρίου Μεταλλευτικής Τεχνολογίας και Περιβαλλοντικής Μεταλλευτικής και επιστημονικός υπεύθυνος του έργου, και συνεχίζει: «Ηταν μεγάλη πρόκληση για μας να μπορέσουμε να δώσουμε μια σύγχρονη λύση στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που προέκυπταν τόσο από το βιολογικό καθαρισμό όσο και από το λατομείο. Το πετύχαμε, και μάλιστα αυτή η από κοινού αντιμετώπιση οδηγεί σε σημαντική μείωση του κόστους του έργου».
Σύμφωνα με τον Ανδρέα Μπενάρδο, λέκτορα στη Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων-Μεταλλουργών του ΕΜΠ, «τέτοιες υπόγειες λύσεις, είτε πρόκειται για λύσεις όπως αυτή στην περίπτωση της Κέας, όπου η κατασκευή επανεπιχώνεται, είτε για εξ ολοκλήρου εκσκαφή του συγκροτήματος μέσα σε βράχο, είναι μια διαδεδομένη πρακτική στο εξωτερικό, ιδιαίτερα σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους ή όπου χρειάζεται να υπάρχει αυξημένη περιβαλλοντική προστασία. Είναι χαρακτηριστικές οι περιπτώσεις στις Σκανδιναβικές χώρες, όπου σχεδόν το σύνολο των έργων βιολογικού καθαρισμού που πραγματοποιούνται τοποθετούνται υπόγεια. Για την περίπτωση που εξετάσαμε στην Κέα, η λύση της επανεπίχωσης ήταν η καλύτερη. Δημιουργείται εύκολα το κτιριακό κέλυφος και με την αποκατάσταση του χώρου, που θα γίνει παράλληλα, θα δημιουργηθεί ένα νέο τοπίο, με το συγκρότημα του βιολογικού καθαρισμού να βρίσκεται αθέατο και περιβαλλοντικά «εξουδετερωμένο» μέσα του».
Ο δήμαρχος Κέας Ν. Δεμένεγας αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η Δημοτική Αρχή έχει κάνει όλες τις ενέργειες για να λυθεί το θέμα του βιολογικού καθαρισμού της Κορρησίας, της Ιουλίδας και του Βουρκαρίου. Είχαμε δεσμευτεί για τη γρήγορη διευθέτηση του προβλήματος και τη μεταφορά των εγκαταστάσεων που σήμερα βρίσκονται στο Γιαλισκάρι σε μια μόνιμη θέση. Η πρόταση της υπογειοποίησης του βιολογικού καθαρισμού δίνει οριστική λύση στο πρόβλημα. Εμείς είμαστε αποφασισμένοι να την προχωρήσουμε άμεσα. Ελπίζουμε να μη "σκαλώσει" σε γραφειοκρατικές δυσκολίες, που κάθε καινούργια ιδέα αντιμετωπίζει».
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η χωροθέτηση συγκροτημάτων βιολογικού καθαρισμού αποτελεί ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα, καθώς έχει να αντιμετωπίσει τη σθεναρή άρνηση των κατοίκων να δεχτούν ένα τέτοιο έργο, και τις αντίστοιχες επιπτώσεις του, δίπλα στα σπίτια ή τις περιουσίες τους. Οι οσμές που πολλές φορές υπάρχουν ακόμα και στα πιο σύγχρονα συστήματα δημιουργούν ένα δύσκολο περιβάλλον συγκατοίκησης μεταξύ των μονάδων επεξεργασίας και των γειτονικών οικισμών. Ιδιαίτερα στην περίπτωση των νησιών, όπου η γη είναι περιορισμένη, η αξία της υψηλή και με ανταγωνιστικές χρήσεις όπως ο τουρισμός, η εγκατάσταση μονάδων βιολογικού καθαρισμού είναι πάντα ένα θέμα υψηλής αντιπαράθεσης μεταξύ των αρχών και των κατοίκων. Βέβαια, αυτά ισχύουν στις περιπτώσεις όπου οι μονάδες κατασκευάζονται με συμβατικό τρόπο, στην επιφάνεια του εδάφους.
[ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ]
