Καθώς τα άγρια πτηνά δεν γνωρίζουν σύνορα, η διατήρηση των απειλούμενων ειδών απαιτεί διασυνοριακή συνεργασία. Η πρώτη ευρωπαϊκή οδηγία για την προστασία των άγριων πτηνών ανάγεται στο 1979 και είναι η παλαιότερη πράξη της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ που ισχύει μέχρι σήμερα. Περιορίζει το κυνήγι τους, απαγορεύει την εσκεμμένη θανάτωσή τους, αλλά και την καταστροφή των φωλιών και των αυγών τους. Για τα τριακοστά γενέθλια της οδηγίας, προβλέπεται η ανανέωση και η αποσαφήνιση της.
Η οδηγία του 1979 περιλαμβάνει πολλές σελίδες με μυστηριώδη ονόματα πτηνών που προστατεύονται από το κοινοτικό δίκαιο (“Grus grus”, “Scolopax rusticola”,κ.ά).
"Η διατήρηση των αγρίων πτηνών αποτελεί ένα πολύ καλό παράδειγμα των τομέων στους οποίους η διεθνής συνεργασία είναι απαραίτητη: τα πουλιά δεν γνωρίζουν σύνορα και, ως εκ τούτου, η κρατική νομοθεσία είναι σίγουρα λιγότερο αποτελεσματική από την κοινή δράση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης", εξηγεί η Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, μέλος της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από την Πολωνία και εισηγήτρια έκθεσης επί της οδηγίας εκ μέρους της κοινοβουλευτικής επιτροπής Νομικών Θεμάτων.
Η οικονομική ανάπτυξη είναι χειρότερος εχθρός των άγριων πτηνών. Η βιομηχανοποίηση, η ρύπανση του περιβάλλοντος, η πολεοδομία και η μεγάλης κλίμακας εκτροφή πτηνών έχει ως αποτέλεσμα την διαταραχή της τροφικής αλυσίδας και την καταστροφή των φυσικών οικοτόπων πολλών ειδών.
Μια νέα οδηγία, σαφέστερη και πιο συγκεκριμένη
Η οδηγία προβλέπει τη δημιουργία προστατευόμενων περιοχών (από το 1994 ως μέρος του προγράμματος “NATURA 2000”), τη συντήρηση και τη διαχείριση των οικοτόπων, σύμφωνα με τις οικολογικές ανάγκες και την αποκατάσταση και δημιουργία βιοτόπων.
Απαγορεύει, ωστόσο, μεταξύ άλλων τον εκ προθέσεως φόνο ή σύλληψη πτηνών με οιονδήποτε τρόπο, την εσκεμμένη καταστροφή ή απομάκρυνση των φωλιών και των αυγών, τη συλλογή των αυγών στη φύση και την κατοχή τους (ακόμη και κενών), καθώς και την εσκεμμένη παρενόχληση των πτηνών (ιδιαίτερα κατά την περίοδο της αναπαραγωγής και εκτροφής τους). Επιβάλλει επίσης περιορισμούς ή ακόμη και την πλήρη απαγόρευση του κυνηγιού ορισμένων ειδών.
Ο στόχος της εν εξελίξει κωδικοποίησης των πτηνών είναι η συγχώνευση και η απλοποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας με στόχο την καλύτερη προστασία των πτηνών. Η νέα οδηγία θα αντικαταστήσει τις διάφορες πράξεις που θα ενσωματώσει. Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν την εν λόγω έκθεση την περασμένη Τρίτη.