Το φυλλικό οξύ ανήκει στο σύμπλεγμα των βιταμινών Β. Είναι μια ουσία πολύ χρήσιμη για τον οργανισμό, γιατί συμμετέχει στη σύνθεση του δεσοξυριβονουκλεϊνικού οξέος, που είναι η βάση του DΝΑ. Είναι λοιπόν ιδιαίτερα χρήσιμη για την ανάπτυξη νέων κυττάρων στα έμβρυα και στα μικρά παιδιά. Ιδίως θεωρείται πολύ χρήσιμο για τη σωστή ανάπτυξη στο έμβρυο του νωτιαίου σωλήνα, της θήκης, δηλαδή, που σχηματίζεται στη σπονδυλική στήλη για να αναπτυχθεί και να εγκατασταθεί μέσα της ο νωτιαίος μυελός.
Στη σημασία του φυλλικού οξέος για τη σύνθεση του DΝΑ αποδίδεται η προληπτική του δράση, που έχει διαπιστωθεί στους καρκίνους του μαστού και του παχέος εντέρου. Συζητείται επίσης ενδεχόμενη προφυλακτική δράση του φυλλικού οξέος στην αρτηριοσκλήρυνση και τα καρδιαγγειακά επεισόδια. Τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι το φυλλικό οξύ ελαττώνει τα επίπεδα στο αίμα ενός αμινοξέως που λέγεται ομοκυστεΐνη. Και είναι γνωστό ότι υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης στο αίμα συσχετίζονται με την αρτηριοσκλήρυνση και τα καρδιαγγειακά επεισόδια.
Συνεπεία όλων αυτών των δράσεων του φυλλικού οξέος έχουν πολυσυζητηθεί συμπληρώματα διατροφής εμπλουτισμένα με φυλλικό οξύ. Χρειαζόμαστε τέτοια συμπληρώματα;
Πρέπει να τονίσουμε ότι το φυλλικό οξύ υπάρχει εν επαρκεία σε στοιχεία διατροφής συνηθισμένα στη χώρα μας: φασόλια, αρακά, σπανάκι, σπαράγγια, ραπανάκια, αβοκάντο, μπανάνες, πορτοκάλια… Υπό την προϋπόθεση ότι καταναλίσκουμε τέτοια σιτία, που είναι άλλωστε και πολύ υγιεινά, και υπό την προϋπόθεση ότι δεν πάσχουμε από κάποια πάθηση για την οποία το φυλλικό οξύ αποτελεί φάρμακο, η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής εμπλουτισμένων με φυλλικό οξύ φαίνεται μάλλον υπερβολική. Πολύ περισσότερο γιατί η υπερβολική λήψη φυλλικού οξέος μπορεί, έστω και σπανίως, να συνοδευθεί από ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως πυρέτιο, αίσθημα αδυναμίας, φαγούρα κ.ά.
Νοσηρές καταστάσεις που απαιτούν χορήγηση φυλλικού οξέος, πάντα μετά από σαφή διάγνωση και οδηγία από το γιατρό, είναι οι λεγόμενες μεγαλοβλαστικές αναιμίες. Η σπουδαιότερη από αυτές, η αναιμία του Biermer, οφείλεται σε μια αυτοάνοση παθολογική κατάσταση, την ατροφική γαστρίτιδα, απαιτεί δε χορήγηση φυλλικού οξέος και βιταμίνης Β 12 (υδροξυκοβαλαμίνης).
Το φυλλικό οξύ ελαττώνεται σε παθολογικό βαθμό επίσης μετά από θεραπεία αυτοάνοσων καταστάσεων (ρευματοειδούς αρθρίτιδας, σαρκοείδωσης, λύκου, ψωρίασης, φλεγμονωδών παθήσεων του εντέρου, άσθματος) με methotrexate, οπότε χρειάζεται χορήγησή του.
Τέλος, σε περιπτώσεις εγκυμοσύνης χρειάζεται να χορηγηθεί, πάντα από το γιατρό, φυλλικό οξύ, καμιά φορά σε συνδυασμό με σίδηρο.
Πλάτων Κεχαγιάς
