Είναι το μοναδικό νησί που δεν χρειάζεσαι πλοίο για να πας και οι παραλίες του είναι από τις πιο όμορφες της Μεσογείου. Είναι ένα νησί καταπράσινο, που σε γοητεύει με το μοναδικό τοπίο, την ξεχωριστή φυσιογνωμία, το βαθύ πολιτισμό του, τους φιλόξενους ανθρώπους του. Είναι η Λευκάδα.
Η ανθρώπινη παρουσία στο νησί χρονολογείται από την παλαιολιθική εποχή. Η προϊστορική Νήρικος, ερείπια της οποίας βρέθηκαν στο Καλλιγόνι, ενώ τα ευρήματα από τις ανασκαφές του γερμανού αρχαιολόγου W. Dorpfeld, τον οδήγησαν στη διατύπωση της θεωρίας ότι η Λευκάδα ταυτίζεται με την ομηρική Ιθάκη.
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο εκτίθενται ευρήματα από ταφικά μνημεία της εποχής του χαλκού στο Νυδρί, στη νεκρόπολη της αρχαίας πόλης της Λευκάδας και σε άλλες περιοχές του νησιού.
Η πόλη θα σας κερδίσει αμέσως με την ξεχωριστή αρχιτεκτονική της και τη μοναδική ατμόσφαιρα που είναι διάχυτη σε κάθε βήμα. Ανεβείτε στο κάστρο της Αγίας Μαύρας, που από τις αρχές του 14ου αιώνα προστάτευε την πρωτεύουσα του νησιού από τις επιδρομές των πειρατών. Από εδώ ξεκινάει η Γύρα, η στενή λωρίδα λευκής αμμουδιάς που αγκαλιάζει τη λιμνοθάλασσα δημιουργώντας ένα συναρπαστικό τοπίο με τους τέσσερις (ήταν δώδεκα) ανεμόμυλους, που οι περισσότεροι είχαν ρωσικά ονόματα -Ορλόφ, Μετζικόφ, Μόσκοβας- και μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα άλεθαν μεγάλες ποσότητες σιτηρών από τη Ρωσία.
Ο Ελαιώνας, ένα καταπράσινο «δάσος» με υπεραιωνόβιες ελιές που φυτεύτηκαν με προτροπή των Ενετών το 1684, απλώνεται στη βόρεια πλευρά της πόλης. Εδώ, στην εκκλησία της Παναγίας των Βλαχερνών, την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς του 1821, συγκεντρώθηκαν 12 καπετάνιοι της Ρούμελης και -αφού ορκίστηκαν στο Ευαγγέλιο, που φυλάσσεται ακόμη στην Εκκλησία- επικύρωσαν τη συμμετοχή τους στην Επανάσταση. Πηγαίνετε μια βόλτα και στο Κουζούμπεϊ και καθίστε σε κάποιο από τα παραδοσιακά καφενεδάκια που υπάρχουν εκεί.
Ενδιαφέρουσες είναι και οι εκκλησίες της Λευκάδας, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική τους, τις αγιογραφίες και τα ξυλόγλυπτα (ή καλυμμένα με φύλλα χρυσού) τέμπλα τους. Στο λόφο που στην αρχαιότητα υπήρχε ο ναός της Αρτέμιδας βρίσκεται το μοναστήρι της Φανερωμένης, προστάτιδας του νησιού.
Η λιμνοθάλασσα της Λευκάδας αποτελεί ένα παγκόσμιας σημασίας, πολύτιμο θαλάσσιο οικοσύστημα, που προστατεύεται από τη Συνθήκη Ραμσάρ, αλλά και το δίκτυο Natura 2000. Φιλοξενεί αναρίθμητους πανέμορφους κύκνους, ερωδιούς και άγριες χήνες.
Αν σας αρέσει η πεζοπορία στη φύση, το φαράγγι και οι καταρράκτες στο Δημοσάρι, το φαράγγι στα Χαραδιάτικα και πολλά ακόμη σας περιμένουν να τα περιδιαβείτε. Στο Μαραντοχώρι υπάρχει μια λίμνη απαράμιλλης ομορφιάς με αετούς και πολλά είδη αρπακτικών πουλιών.
Άφησα για το τέλος τις ξακουστές παραλίες της Λευκάδας, που δεν έχουν τέλος και που κάθε μία έχει τη δική της μοναδική ομορφιά: Αμμόγλωσσα, Κάστρο, Γύρα, Αϊ Γιάννης, Πευκούλια, Άγιος Νικήτας, Βασιλική, Μύλος, Κάθισμα, Γιαλός, Εγκρεμνοί και το συγκλονιστικό Πόρτο Κατσίκι, όπου ο συνδυασμός των ψηλών άσπρων βράχων που βυθίζονται στη λευκή αμμουδιά και το τιρκουάζ των κρυστάλλινων νερών σού κόβουν την ανάσα.
Η τουριστική υποδομή του νησιού περιλαμβάνει από απλά ενοικιαζόμενα δωμάτια και διαμερίσματα, βίλες, μικρά παραδοσιακά, αλλά και πολυτελή ξενοδοχεία, στην άκρη της θάλασσας ή ψηλά στο βουνό, μέσα στην πόλη ή σε κάποιο απομακρυσμένο χωριό. Εσείς απλά διαλέγετε τι σας ταιριάζει καλύτερα.
Τι θα δοκιμάσετε στο νησί; Θυμαρίσιο μέλι από το Δράγανο και το Αθάνι, παστέλια και μαντολάτα, σουμάδα, παραδοσιακή λαδόπιτα, λαδοκούλουρα, φακές από την Εγκλουβή, σαλάμι αέρος και λουκάνικα, αβγοτάραχο από το ιβάρι της λιμνοθάλασσας. Μην ξεχάσετε το κρασί που παράγεται από τη σπάνια ποικιλία «Βερτζαμί» ή barzamino.
Οι Λευκαδίτες, βέβαια, δε φημίζονται μόνο για τις δημιουργίες τους που είναι χάρμα γεύσης, αλλά και για τα τοπικά χειροτεχνήματα που είναι χάρμα οφθαλμών. Πασίγνωστα είναι τα κεντήματα με την «καρσάνικη βελονιά», που εμπνεύστηκαν οι γυναίκες της Καρυάς και είναι μοναδικά στην Ελλάδα, αλλά και οι λευκές δαντέλες με σχέδια βυζαντινά. Πολλά από αυτά θα θαυμάσετε στο μικρό ιδιωτικό μουσείο «Μαρία Κουτσοχέρω».
Τέχνη και πολιτισμός
Αυτό το μοναδικό νησί, που το κατακλύζει «ο βόγγος απ' τα πέλαγα κι ο βόγγος απ' τα πεύκα», ενέπνευσε πολλούς ποιητές και λογοτέχνες που γεννήθηκαν εδώ. Ανάμεσά τους ο Ιωάννης Ζαμπέλιος - ο κορυφαίος Φιλικός που έγραψε δώδεκα τραγωδίες εθνικού περιεχομένου, ο Λευκάδιος Χερν (Γιακούμο Κοϊζούμι) που θεωρείται εθνικός ποιητής της Ιαπωνίας, ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, ο Άγγελος Σικελιανός, η Κλεαρέτη Δίπλα-Μαλάμου -ποιήτρια και πεζογράφος και η πρώτη Ελληνίδα που βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Λευκαδίτης ήταν και ο διάσημος ζωγράφος Θεόδωρος Στάμος.
Η Λευκάδα διαθέτει και τρεις πολύ σημαντικές βιβλιοθήκες. Τη Δημόσια Βιβλιοθήκη, που στεγάζεται σε ένα νεοκλασικό κτήριο και, εκτός από πάμπολλα βιβλία, φιλοξενεί την πιο πλούσια συλλογή εικόνων επτανησιακής τεχνοτροπίας. Τη Χαραμόγλιο Βιβλιοθήκη -περιλαμβάνεται στο Βιβλίο Γκίνες- με συλλογές βιβλίων και άλλων ντοκουμέντων που γράφτηκαν από Λευκαδίτες ή αναφέρονται σε ζητήματα που αφορούν άμεσα το νησί. Τη Βιβλιοθήκη Νίκος Σβορώνος -δωρεά του ίδιου- με βιβλία, χειρόγραφα και προσωπικά αντικείμενα του λευκαδίτη Νίκου Σβορώνου, βυζαντινολόγου και σπουδαίου μελετητή της σύγχρονης ιστορίας μας, με διεθνή αναγνώριση.
Στο Μουσείο του Φωνόγραφου, το μικρό ιδιωτικό μουσείο που δημιούργησε ένας παθιασμένος ντόπιος συλλέκτης, θα δείτε φωνόγραφους, δίσκους, σπάνια έπιπλα και διακοσμητικά αντικείμενα.
Στην αίθουσα τέχνης Θεόδωρος Στάμος, αφιερωμένη στο λευκαδίτη ζωγράφο, πρωτοπόρο του αφηρημένου εξπρεσιονισμού, διοργανώνονται πολλές εκθέσεις όλο το χρόνο.
Οι Γιορτές Λόγου και Τέχνης, που γίνονται τον Αύγουστο, πρωτοδιοργανώθηκαν το 1955 και συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Περιλαμβάνουν διαλέξεις, θεατρικές παραστάσεις, κινηματογραφικές προβολές, συναυλίες και εκθέσεις. Μαζί με το Φεστιβάλ Αθηνών αποτελούν έναν από τους παλαιότερους πολιτιστικούς θεσμούς της Ελλάδας. Το 1964, στο πλαίσιο των γιορτών, τραγούδησε στη κεντρική πλατεία της πόλης και η Μαρία Κάλλας, στην τελευταία δημόσια εμφάνισή της στην Ελλάδα.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Φολκλόρ της Λευκάδας είναι ο αρχαιότερος πολιτιστικός θεσμός στη χώρα μας στους τομείς του χορού και της μουσικής, με πανελλήνια και διεθνή καταξίωση. Διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 1962 και φέτος θα διεξαχθεί από 16-23 Αυγούστου.
ΕΛΛΗ ΚΟΝΤΟΝΑΣΙΟΥ
