Του Σπύρου Θωμόπουλου
Φέτος, μετά από 21 χρόνια κοινής πορείας με την εφημερίδα Ελευθεροτυπία, το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου γυρίζει σελίδα στη διαδρομή του, καθώς διοργανώνεται για πρώτη φορά από τον Πολιτισμικό Οργανισμό του Δήμου Αθηναίων, πάντα υπό τη διεύθυνση του Νίνου Φένεκ Μικελίδη.
Στις 11 μέρες της διάρκειας του Πανοράματος, από τις 22 Οκτωβρίου μέχρι την 1 Νοεμβρίου, περισσότερες από 100 ταινίες από την Ευρώπη και τις άλλες ηπείρους – με επίκεντρο πάντα τις επιτεύξεις και την προώθηση του ευρωπαϊκού κινηματογράφου – θα παρουσιαστούν στους κινηματογράφους Ιντεάλ (22/10 – 1/11) και Τριανόν Filmcenter (22/10 – 28/10), καθώς και στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» (24/10 – 31/10), το νέο, πολιτιστικό κοινωφελές ίδρυμα που στόχο έχει τη μελέτη, υποστήριξη και διάδοση των τεχνών του θεάτρου και του κινηματογράφου κάθε εποχής, καθώς και την προώθηση και ενίσχυση της ευρωπαϊκής κουλτούρας.
Ταινίες Έναρξης - Λήξης
Η έναρξη του Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου 2009 θα γίνει στις 22 Οκτωβρίου στον κινηματογράφο Ιντεάλ, με το «Guilt» του Βασίλη Μαζωμένου, πρώτο μέρος μιας τριλογίας με θέμα την ιστορία της μαρτυρικής Κύπρου τα τελευταία 50 χρόνια, όπως τα «ξαναζεί» ένας ηλικιωμένος έμπορος όπλων, καθηλωμένος στο κρεβάτι του πόνου. Αντίστοιχα, η λήξη του φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 1η Νοεμβρίου στον κινηματογράφο Ιντεάλ, με την επίσημη πρεμιέρα της ταινίας του Φράνσις Φορντ Κόπολα, «Tetro».
Καλεσμένοι του Φεστιβάλ
Φέτος το Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου πρόκειται να φιλοξενήσει τους σκηνοθέτες Ατόμ Εγκογιάν, Εμίρ Κουστουρίτσα, Τζον Χίλκοουτ, την ηθοποιό Βαλέρια Γκολίνο και, όπως είναι ήδη γνωστό, τον κορυφαίο Αμερικανό σκηνοθέτη Φράνσις Φορντ Κόπολα, ο οποίος, με την ευκαιρία της παραμονής του στην πόλη μας, θα παραδώσει masterclass την Παρασκευή 30 Οκτωβρίου, στις 19.00, στο Ίδρυμα ‘Μιχάλης Κακογιάννης’, και θα τιμηθεί με το Ειδικό Βραβείο του Πανοράματος για τη συνολική δράση της εταιρείας παραγωγής του, American Zoetrope. Το εν λόγω βραβείο θα λάβουν επίσης οι σκηνοθέτες Ατόμ Εγκογιάν, Θόδωρος Αγγελόπουλος και η ηθοποιός Μάρω Κοντού.
Διαγωνιστικό Τμήμα
Ανάμεσα στις ταινίες που συναγωνίζονται για το βραβείο του Πανοράματος, το βραβείο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) και το βραβείο κοινού, συναντάμε τις: «Αιώνιες Στιγμές» του Γιαν Τρελ, ένα δοσμένο με συμπόνια πορτρέτο της καθημερινότητας στη Σουηδία του περασμένου αιώνα, «Χαμένοι Καιροί» του Άρον Ματιάσι, με θέμα την απόφαση ενός - απελπισμένου από τη ζωή του - νεαρού Ούγγρου να πάρει το νόμο στα χέρια του, όταν η αυτιστική αδελφή του πέφτει θύμα βιασμού, «Ουίσκι Με Βότκα» του Αντρέας Ντρέσεν, ένα ευφυές, γλυκόπικρο φιλμ, που καταπιάνεται με διαδεδομένους φόβους των σύγχρονων κοινωνιών, όπως η μοναξιά, οι χαμένες ευκαιρίες και οι προσωπικές αυταπάτες.
Επίσης, για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, στο επίσημο διαγωνιστικό συναντάμε δύο ελληνικές ταινίες, το προαναφερθέν «Guilt», αλλά και το μεγάλου μήκους σκηνοθετικό και σεναριακό ντεμπούτο της Μαργαρίτας Μαντά «Χρυσόσκονη», στην οποία, τρία αδέρφια στα ‘πατημένα’ 40 παθαίνουν κρίση αυτογνωσίας, όταν ο θάνατος των γονιών τους τα φέρνει αντιμέτωπα με το παρελθόν τους.
Πρεμιέρες
Στις πολυαναμενόμενες Πρεμιέρες του Πανοράματος ξεχωρίζουν η νέα ταινία του Τζιμ Τζάρμους «Στα Όρια Του Ελέγχου», στην οποία ένας μυστηριώδης, λιγομίλητος άνδρας εξωθείται στα όρια της ίδιας του της συνείδησης, συναναστρεφόμενος με ένα πλήθος αντισυμβατικών χαρακτήρων και το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ «Μαραντόνα» του Εμίρ Κουστουρίτσα, μέσω του οποίου, ο πολυβραβευμένος Σέρβος δημιουργός πλέκει το εγκώμιο του ειδώλου του, Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα, προσεγγίζοντάς τον, όμως, από μια ξεκάθαρη κοινωνικοπολιτική σκοπιά.
Ακόμα, θα προβληθούν το «Vincere» του Μάρκο Μπελόκιο, όπου ο βετεράνος Ιταλός σκηνοθέτης φέρνει στο φως την άγνωστη, πλην όμως συγκινητική ιστορία της πρώτης γυναίκας του Μπενίτο Μουσολίνι, Αϊντα, το «Chloe» του Ατόμ Εγκογιάν, η πλέον mainstream ταινία της καριέρας του, η οποία περιστρέφεται γύρω από το ερωτικό τρίγωνο που συνθέτουν μια γιατρός (Τζουλιάν Μουρ), ο καθηγητής σύζυγός της (Λίαμ Νίσον) και μια πόρνη πολυτελείας (Αμάντα Σέιφριντ), αλλά και ο «Δρόμος» του Αυστραλού Τζον Χίλκοουτ, η πολυαναμενόμενη κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου, πολύκροτου μετα-αποκαλυπτικού μυθιστορήματος του Κόρμακ Μακ Κάρθι, με πρωταγωνιστές τους Βίγκο Μόρτενσεν, Σαρλίζ Θερόν, Γκάι Πιρς και Ρόμπερτ Ντιβάλ.
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
50 Χρόνια της Nouvelle Vague
Ένα ξεχωριστό αφιέρωμα στη γαλλική Nouvelle Vague, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από το ξεκίνημα της (με την ταινία «Τα 400 Χτυπήματα» του Τριφό), φιλοξενείται στο Πανόρμα.
Μεταξύ των προβολών, που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του αφιερώματος, θα παρουσιαστούν και δύο ταινίες, που δεν είχαν μέχρι σήμερα προβληθεί εμπορικά σε ελληνική κινηματογραφική αίθουσα: «Η Κλεό από τις 5 έως τις 7» (Cléo de 5 à 7, 1962) της Ανιές Βαρντά και «Μπομπ, ο Χαρτοπαίκτης» (Bob le Flambeur, 1956) του Ζαν-Πιερ Μελβίλ, με τους Ροζέ Ντισέν, Ιζαμπέλ Κορέ και Γκι Ντεκόμπλ.
Τα Χρόνια Της Οργής
Τα Χρόνια της Οργής: Το Mεγάλο Oικονομικό Kραχ στον Κινηματογράφο, ένα εξαιρετικά επίκαιρο – δυστυχώς – αφιέρωμα, με ταινίες προερχόμενες είτε από την εποχή του «Κραχ», είτε μεταγενέστερες, εμπνευσμένες όμως από αυτό.
Ξεχωρίζουν ταινίες όπως τα «Σταφύλια Της Οργής» του Τζον Φορντ, ένα επικό road-movie, βασισμένο στο ομώνυμο, βραβευμένο με Πούλιτζερ βιβλίο του νομπελίστα Τζον Στάινμπεκ, το «Μπόνι και Κλάιντ» του Άρθουρ Πεν, την ταινία που όχι μόνο καινοτόμησε στην απεικόνιση της βίας, αλλά προσεγγίζοντας το κεντρικό της δίδυμο εγκληματιών ως ρομαντικούς αντιήρωες, άλλαξε μια για πάντα τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονταν ως τότε οι ‘κακοί’ στις ταινίες και οι «Χρυσοθήρες» του Μέρβιν ΛεΡόι, ένα από τα διασημότερα μιούζικαλ της περιόδου, ξακουστό για τις εντυπωσιακές χορογραφίες του ‘βασιλιά’ του είδους Basby Berkeley.
Ελληνικός Κινηματογράφος της Δεκαετίας του ‘70
Το ''ελληνικό νέο κύμα'' της δεκαετίας του '70 γιορτάζει το Πανόραμα με ένα αφιέρωμα, που περιλαμβάνει οκτώ ταινίες.
Καθώς το 2010 συμπληρώνονται 40 χρόνια από την παρθενική προβολή της πρώτης μεγάλου μήκους δημιουργίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου, «Αναπαράσταση», της ταινίας, που, ουσιαστικά, ‘εγκαινίασε’ αυτό που σήμερα αποκαλούμε «Νέος Ελληνικός Κινηματογράφος», θα πραγματοποιηθεί επετειακή προβολή με νέα, ανακαινισμένη κόπια.
Στο πλαίσιο του αφιερώματος, θα προβληθούν ακόμη και ταινίες όπως το «Δύο Φεγγάρια τον Αύγουστο» (1978), σε σκηνοθεσία Κώστα Φέρρη με θέμα τον καλοκαιρινό έρωτα ενός άντρα και μιας γυναίκας στην έρημη Αθήνα, το «Χάπη Νταίη» (1976) σε σενάριο και σκηνοθεσία Παντελή Βούλγαρη, στο οποίο μία αντιπροσωπία επισήμων καταφθάνει σε ένα ερημονήσι που χρησιμοποιείται ως στρατόπεδο συγκέντρωσης αντιφρονούντων και η περίφημη «Ευδοκία» (1971) σε σενάριο και σκηνοθεσία Αλέξη Δαμιανού, με θέμα τον έρωτα ενός φαντάρου για μια νεαρή πόρνη, ο οποίος προκάλεσε σάλο στη συντηρητική κοινωνία της εποχής.
Κυπριακός Κινηματογράφος
Με αφορμή τον εορτασμό των 50 χρόνων από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα πραγματοποιηθεί σχετικό αφιέρωμα, το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, διάφορα ντοκιμαντέρ γύρω από την τουρκική εισβολή, όπως το «Αττίλας 74» (1974), μια ταινία – προσωπική μαρτυρία του Μιχάλη Κακογιάννη για τα γεγονότα που οδήγησαν στην τραγωδία, αλλά και ταινίες μυθοπλασίας, όπως ο «Βιασμός της Αφροδίτης» (1985) του Ανδρέα Πάντζη, με θέμα την επιστροφή ενός απόστρατου στη Μεγαλόνησο, με σκοπό να αναζητήσει τα ίχνη των συγγενών του, που αγνοούνται από τον καιρό της εισβολής, και η «Κάθοδος των Εννέα» (1984) του Χρίστου Σιοπαχά, που εστιάζει στην ηρωική έξοδο μιας μικρής ομάδας ανταρτών του Δημοκρατικού Στρατού από τον Ταϋγετο προς τα παράλια, στα τέλη του εμφυλίου, η οποία βάφτηκε με αίμα.
Η Μουσική Τζαζ στον Ευρωπαϊκό Κινηματογράφο
Το 1959 βγήκε στις αμερικανικές αίθουσες η ταινία που έμελλε να αποτελέσει οδηγό για οποιοδήποτε μουσικό ντοκιμαντέρ γυρίστηκε έκτοτε, το «Jazz on a Summer’s Day» του Μπερτ Στερν, μια εξαιρετική καταγραφή-ντοκουμέντο της αξέχαστης συναυλίας που έλαβε χώρα στο φεστιβάλ του Νιούπορτ τον Αύγουστο του 1958, από την οποία ‘παρέλασε’ η αφρόκρεμα της Jazz σκηνής της εποχής. Το ντοκιμαντέρ αυτό αποτελεί και την πηγή έμπνευσης για το αφιέρωμα «η Μουσική Jazz στον Ευρωπαϊκό Κινηματογράφο», που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, όπου φυσικά θα προβληθεί και το ίδιο, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 50 χρόνων από την επίσημη πρεμιέρα του.
Ανάμεσα στις υπόλοιπες ταινίες που θα προβληθούν, συναντάμε και τις: «Round Midnight» (1986) του Μπερτράν Ταβερνιέ, με το βετεράνο τζαζίστα Ντέξτερ Γκόρντον να υποδύεται έναν ξεπεσμένο σαξοφωνίστα παριζιάνικου club με χρόνια προβλήματα αλκοολισμού, «Ασανσέρ για Δολοφόνους» (1958) το σκηνοθετικό ντεμπούτο του 24χρονου – τότε –Λουί Μαλ, με τους Ζαν Μορό, Μορίς Ρονέ, Λίνο Βεντούρα, το οποίο ‘ακροβατεί’ με περισσή χάρη ανάμεσα στο παραδοσιακό φιλμ νουάρ και τις επιταγές της Nouvelle Vague (γνωστό κυρίως για το ‘στοιχειωτικό’ jazzy soundtrack του Μάιλς Ντέιβις), και «Εύα» (1962) του Τζόζεφ Λόουζι, με τους Ζαν Μορό, Στάνλεϊ Μπέικερ, Βίρνα Λίζι.
Παράλληλες Εκδηλώσεις
Τέλος, πλήθος παράλληλων εκδηλώσεων θα συνοδεύσουν το φετινό Πανόραμα καθόλη τη διάρκειά του, όπως η προβολή στο Παλλάς της βωβής ταινίας του Άλφρεντ Χίτσκοκ, «Ο Ένοικος», η φωτογραφική έκθεση στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, αφιερωμένη στο Κυπριακό Σινεμά, καθώς και διάφορες εικαστικές και φωτογραφικές εκθέσεις στο Κέντρο Τεχνών του Πάρκου Ελευθερίας. Αναζητήστε τις![ΠΗΓΗ]
