Αύξηση καθαρών εσόδων κατά 4,5 δισ. ευρώ και μείωση πρωτογενών δαπανών κατά 2,25 δισ. ευρώ -μεγαλύτερη κατά 640 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το αρχικό σχέδιο- προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2010, τον οποίο παρουσίασε χθες ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου.
Βασικός στόχος του νέου κρατικού προϋπολογισμού είναι να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα από το 12,7% του ΑΕΠ φέτος στο 9,1% του ΑΕΠ έως το τέλος του επομένου έτους. Η συνολική εξοικονόμηση που απαιτείται φθάνει τα 8,4 δισ. ευρώ.
Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού προβλέπεται να αυξηθούν κατά 4,5 δισ. ευρώ περίπου ή κατά 9%, από 49,26 δισ. ευρώ φέτος σε 53,7 δισ. ευρώ το 2010.
Ουσιαστικά, τα επιπλέον έσοδα που θα επιδιώξει να εισπράξει το δημόσιο το επόμενο έτος με νέα εισπρακτικά μέτρα θα φθάσουν τα 3,5 δισ. ευρώ και θα προέλθουν:
- Κατά 1,2 δισ. ευρώ από την ενεργοποίηση των μηχανισμών των ΔΟΥ για την επιτάχυνση της είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο και από τη λήψη μέτρων για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.
- Κατά 1,3 δισ. ευρώ από την αναμόρφωση της νομοθεσίας για τη φορολογία εισοδήματος και ακινήτων αλλά και από την επιβολή αυξήσεων στους έμμεσους φόρους που επιβαρύνουν καύσιμα, τσιγάρα και ποτά.
- Κατά 1 δισ. ευρώ, από την επιβολή έκτακτης εισφοράς 5%-10% στα κέρδη άνω των 5 εκατ. ευρώ που δήλωσαν για το 2008 οι 320 πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις της χώρας, καθώς και από την επιβολή έκτακτης εισφοράς 0,1% έως 0,9% στους έχοντες ακίνητα συνολικής αξίας άνω των 400.000 ευρώ.
Άλλα 400 εκατ. ευρώ πρόσθετα φορολογικά έσοδα αναμένεται να εισπραχθούν εντός του 2010 από τις ακόλουθες πηγές:
- Το ΕΤΑΚ φυσικών προσώπων του έτους 2009, η καταβολή του οποίου καθυστερεί σημαντικά.
- Τα αυξημένα τέλη κυκλοφορίας του νέου έτους, τα οποία θα καταβληθούν τον Ιανουάριο από τους περισσότερους οδηγούς.
- Την εφαρμογή καθ’ όλη τη διάρκεια του επομένου έτους των εισπρακτικών μέτρων που έλαβε το περασμένο καλοκαίρι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας (αυξήσεις στους φόρους κατανάλωσης της βενζίνης, στα τέλη συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας και επιβολή φόρου στα καρτοκινητά).
Επιπλέον, εκτιμάται ότι το 2010 το δημόσιο θα εισπράξει πρόσθετα μη φορολογικά έσοδα ύψους 250 εκατ. ευρώ, καθώς και πρόσθετα έκτακτα έσοδα 280 εκατ. ευρώ από την εφαρμογή του προγράμματος ενίσχυσης της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος.
Όσον αφορά τις πρωτογενείς δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, προβλέπεται η μείωσή τους κατά 2,25 δισ. ευρώ ή κατά 3,8%, από 59,1 δισ. ευρώ φέτος σε 56,84 δισ. ευρώ το 2010.
Τέλος, οι δαπάνες για δημόσιες επενδύσεις προβλέπεται να αυξηθούν κατά 8,4% ή κατά 800 εκατ. ευρώ και να ανέλθουν σε 10,3 δισ. ευρώ ή σε 4,2% του ΑΕΠ εντός του 2010.
Το συνολικό ποσό των προβλεπόμενων αυξήσεων στα έσοδα και των σχεδιαζόμενων περικοπών στις δαπάνες του δημοσίου φθάνει υπερβαίνει τα 8,4 δισ. ευρώ. Στο ύψος των 8,4 δισ. ευρώ φθάνει η συνολική εξοικονόμηση που επιδιώκει η κυβέρνηση, προκειμένου να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα από τα 30,6 δισ. ευρώ ή το 12,7% του ΑΕΠ φέτος στα 22,2 δισ. ευρώ ή στο 9,1% του ΑΕΠ το 2010.
Περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων και λιγότερες επιχειρήσεις θα πληρώσουν έκτακτη εισφορά
Αλλαγές επί το δυσμενέστερο στις διατάξεις με τις οποίες προβλέπεται η επιβολή έκτακτης εισφοράς στην ακίνητη περιουσία των φυσικών προσώπων επέφερε τις κυβέρνηση. Επιπλέον τροποποίησε προς όφελος των μεγάλων επιχειρήσεων ρυθμίσεις με τις οποίες επιβάλλεται έκτακτη εισφορά σε κέρδη άνω των 5.000.000 ευρώ που δηλώθηκαν για τη χρήση του 2008. Ευνοϊκές τροποποιήσεις επήλθαν και στα εισοδηματικά όρια που προβλέπονται για τη χορήγηση του εκτάκτου επιδόματος αλληλεγγύης σε οικογένειες με ένα ή δύο προστατευόμενα μέλη.
Συγκεκριμένα στο τελικό κείμενο του σχετικού νομοσχεδίου που κατατέθηκε χθες στη Βουλή έχουν επέλθει οι ακόλουθες τροποποιήσεις:
- Η έκτακτη εισφορά στην ακίνητη περιουσία θα επιβληθεί με πιο προοδευτική κλίμακα και πιο υψηλούς συντελεστές στην ακίνητη περιουσία που υπερβαίνει σε αξία τα 400.000 ευρώ αντί των 600.000 ευρώ που ήταν το αρχικό όριο.
- Θεσπίσθηκε πλαφόν στο ύψος των κερδών επί των οποίων θα υπολογιστεί η έκτακτη εισφορά των επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα τα κέρδη της χρήσης του 2008 επί των οποίων θα υπολογιστεί η έκτακτη εισφορά δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερα από το διπλάσιο του μέσου όρου των κερδών για τις χρήσεις 2006 - 2007. Αυτό, όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, θεσπίζεται για να μη επιβαρυνθούν επιχειρήσεις οι οποίες εμφάνισαν στη χρήση του 2008 έκτακτα και μη επαναλαμβανόμενα κέρδη.
* Εθνικό διάλογο για όλα τα μεγάλα θέματα προανήγγειλε ο πρωθυπουργός. Για την προώθηση όλων των ανατροπών και των ρήξεων που είναι απαραίτητες “για να βγει η Ελλάδα από την εντατική”, μίλησε ο πρωθυπουργός αμέσως μετά την κατάθεση του προϋπολογισμού.
Ο Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωσε ότι θα καλέσει σε εθνικό διάλογο όλους τους κοινωνικούς εταίρους για τις απαραίτητες αλλαγές, ενώ μετά την εκλογή προέδρου στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα συγκαλέσει διακομματική σύσκεψη υπό τον πρόεδρο της Δημοκρατίας για τα θέματα της διαφθοράς και της ανομίας. Ο πρωθυπουργός περιέγραψε με μελανά χρώματα την κατάσταση της οικονομίας, κάνοντας λόγο για τη δυσκολότερη εποχή για τη χώρα από τη μεταπολίτευση.
Έρχονται επιπλέον φόροι 3,56 δισ. ευρώ
Οι άμεσοι φόροι, δηλαδή οι επιβαρύνσεις στα εισοδήματα και την περιουσία των φυσικών και των νομικών προσώπων, προβλέπεται να αυξηθούν κατά 1,92 δισ. ευρώ ή κατά 8,8%. Οι έμμεσοι φόροι, δηλαδή οι επιβαρύνσεις στην κατανάλωση και τις συναλλαγές, εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 1,63 δισ. ευρώ ή κατά 5,7%.
Η ΠΗΓΗ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
1. Τη σημαντική αύξηση, κατά 480 εκατ. ευρώ ή κατά 4,4%, των εισπράξεων από τους φόρους σε μισθούς, συντάξεις, κέρδη ατομικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων και μισθώματα. Οι εισπράξεις αυτές εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 11,4 δισ. ευρώ το 2010. Το ποσό αυτό θα εξασφαλιστεί με την εφαρμογή των ακόλουθων μέτρων:
α) Την κατάργηση μεγάλου αριθμού περιπτώσεων αυτοτελούς φορολόγησης εισοδημάτων και την ένταξη των εισοδημάτων αυτών στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.
β) Την κατάργηση της απαλλαγής από τον φόρο, η οποία ισχύει για τα μισθώματα που εισπράττουν η εκκλησία, τα ιδρύματά της και οι ιερές μονές.
γ) Την αναμόρφωση της ίδιας της κλίμακας φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Εισοδήματα μεγαλύτερα από 50.000 ή 60.000 ευρώ το χρόνο θα επιβαρύνονται με περισσότερο φόρο, καθώς το κατώτατο όριο του κλιμακίου, στο οποίο αντιστοιχεί συντελεστής φόρου 35%, θα χαμηλώσει από τα 75.000 ευρώ που είναι σήμερα στα 50.000 ή στα 60.000 ευρώ. Οι αλλαγές στην κλίμακα θα έχουν ως αποτέλεσμα να αυξηθούν κατά επιπλέον 280 εκατ. ευρώ οι επιβαρύνσεις των μισθωτών και των συνταξιούχων από την παρακράτηση φόρου μισθωτών υπηρεσιών. Η συνολική πρόσθετη επιβάρυνση μισθωτών και συνταξιούχων που θα προκύψει από την αύξηση της παρακράτησης θα φθάσει τα 520 εκατ. ευρώ!
2. Την ένταξη των εισοδημάτων από μερίσματα μετοχών στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, από την οποία αναμένεται η είσπραξη επιπλέον εσόδων ύψους 380 εκατ. ευρώ.
3. Την αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε καύσιμα, τσιγάρα και ποτά. Το συνολικό ποσό των εισπράξεων από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης προβλέπεται να αυξηθεί κατά 812 εκατ. ευρώ ή κατά 8%, από 10,174 δισ. ευρώ φέτος σε 10,98 δισ. ευρώ το 2010.
Για τα τσιγάρα και τα ποτά οι φόροι κατανάλωσης θα αυξηθούν κατά 10% από το νέο έτος. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα η λιανική τιμή πώλησης των τσιγάρων να ανέβει κατά 7,5%-8% περίπου. Δηλαδή, ένα πακέτο το οποίο σήμερα πωλείται προς 3,20 ευρώ θα ακριβύνει κατά 25-30 λεπτά και θα φθάσει να πωλείται προς 3,45-3,50 ευρώ.
Για τα αλκοολούχα ποτά οι ανατιμήσεις θα κυμανθούν από 1 έως 2 ευρώ ανά φιάλη. Για τα καύσιμα, η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να προχωρήσει σε νέες αυξήσεις 10%-20% στους ΕΦΚ, που θα έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση των λιανικών τιμών πώλησης κατά 5 έως 10 λεπτά το λίτρο στην αμόλυβδη και κατά 3,6 έως 7,2 λεπτά το λίτρο στο πετρέλαιο κίνησης.
4. Την αύξηση των φορολογικών επιβαρύνσεων στην κατοχή και τις μεταβιβάσεις ακίνητης περιουσίας. Οι εισπράξεις από τους φόρους στην κατοχή ακινήτων προβλέπεται να αυξηθούν κατά 375 εκατ. ευρώ ή κατά 76,5%, από 490 εκατ. ευρώ φέτος σε 865 εκατ. ευρώ το 2010. Βασική πηγή είσπραξης αυτού του επιπλέον ποσού θα είναι βεβαίως το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων του έτους 2009. Η είσπραξη του φόρου αυτού, αν και αφορά το τρέχον έτος, θα γίνει εντός του επομένου.
5. Την είσπραξη “μη επαναλαμβανόμενων” εσόδων ύψους 840 εκατ. ευρώ από την επιβολή έκτακτης εισφοράς στα κέρδη των 320 πιο κερδοφόρων επιχειρήσεων της χώρας.
6. Την αναδιάρθρωση και επανενεργοποίηση των φοροελεγκτικών υπηρεσιών και των μηχανισμών για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων χρεών προς το δημόσιο καθώς και τον περιορισμό της φοροδιαφυγής κατά 500 εκατ. ευρώ.
Περικοπές 1,67 δισ. ευρώ σε κοινωνικές δαπάνες!
Μείωση των κοινωνικών δαπανών κατά 1,67 δισ. ευρώ, με δυσμενείς επιπτώσεις για τουλάχιστον 100.000 χαμηλοσυνταξιούχους, οι οποίοι θα χάσουν το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΑΣ) ή θα το εισπράξουν σημαντικά μειωμένο, προβλέπει ο νέος προϋπολογισμός.
Οι αυξήσεις στους βασικούς μισθούς και τις συντάξεις του δημοσίου θα περιορισθούν στο 1,5%, ενώ οι πρόσθετες αμοιβές για εφημερίες που καταβάλλονται στους ιατρούς του ΕΣΥ και για υπερωρίες, οδοιπορικά, συμβούλια και επιτροπές που χορηγούνται στους εργαζομένους στα υπουργεία, τις νομαρχίες και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου προβλέπεται να περιορισθούν σημαντικά, καθώς οι σχετικές δαπάνες θα περικοπούν κατά 8%. Σημαντικές περικοπές, που φθάνουν μέχρι το 44%, προβλέπονται για τις επιχορηγήσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Οι συνολικές περικοπές στις πρωτογενείς δαπάνες του προϋπολογισμού φθάνουν τα 2,25 δισ. ευρώ και είναι μεγαλύτερες κατά 640 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το προσχέδιο.
ΟΙ ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ...
1. Το 2010 θα “παγώσει” το ΕΚΑΣ, δηλαδή δεν θα χορηγηθεί καμία αύξηση στο συγκεκριμένο επίδομα. Το συνολικό κονδύλι που προβλέπεται για τη χορήγηση του ΕΚΑΣ προβλέπεται να “παγώσει” στο 1,14 δισ. ευρώ το 2010. Αμετάβλητα θα παραμείνουν το 2010 και τα εισοδηματικά όρια και κλιμάκια, με βάση τα οποία κρίνεται εάν ένας χαμηλοσυνταξιούχος είναι δικαιούχος του ΕΚΑΣ καθώς επίσης και σε ποιο ύψος θα τού χορηγηθεί το συγκεκριμένο επίδομα.
Το αποτέλεσμα θα είναι να χάσουν το ΕΚΑΣ περίπου 70.000 χαμηλοσυνταξιούχοι τα εισοδήματα των οποίων, λόγω της φυσιολογικής τους αύξησης, θα υπερβούν τα ανώτατα εισοδηματικά όρια που προβλέπονται για τη χορήγηση του συγκεκριμένου επιδόματος. Επιπλέον, άλλοι 30.000 χαμηλοσυνταξιούχοι θα εισπράξουν μειωμένο ΕΚΑΣ, καθώς τα εισοδήματά τους, λόγω της φυσιολογικής τους αύξησης, θα ανέβουν σε υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, στα οποία αντιστοιχεί χαμηλότερο ποσό ΕΚΑΣ.
2. Οι αυξήσεις στους βασικούς μισθούς των 450.000 δημοσίων υπαλλήλων θα είναι της τάξης του 1,5%, με αποτέλεσμα να κυμανθούν από 11 έως 25 ευρώ το μήνα ή από 36 έως 83 λεπτά την ημέρα!
3. Οι δαπάνες για την καταβολή συντάξεων σε πρώην υπαλλήλους και λειτουργούς του δημοσίου εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 574 εκατ. ευρώ ή κατά 8,8%.
4. Οι δαπάνες για την καταβολή εφημεριών στους γιατρούς του ΕΣΥ, υπερωριών και αποζημιώσεων για οδοιπορικά και συμμετοχές σε συμβούλια και επιτροπές προβλέπεται να μειωθούν κατά 75 εκατ. ευρώ ή κατά 8% και να περιορισθούν στα 743 εκατ. ευρώ.
5. Οι πιστώσεις για επιχορηγήσεις ασφαλιστικών ταμείων προβλέπονται μειωμένες κατά 1,45 δισ. ευρώ ή κατά 12,4%. Ειδικά, η επιχορήγηση προς τον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) έχει περικοπεί κατά 480 εκατ. ευρώ ή κατά 44%! Μειωμένη επιχορήγηση κατά 1,02 δισ. ευρώ ή κατά 31,4% προβλέπεται, επίσης, για το ΙΚΑ. Η επιχορήγηση προς τον ΟΓΑ, ενώ στο προσχέδιο είχε προβλεφθεί ότι θα είναι αυξημένη κατά 300 εκατ. ευρώ ή κατά 6,9%, στο τελικό σχέδιο εμφανίζεται αυξημένη κατά 200 εκατ. ευρώ ή κατά 4,6%.
…ΚΑΙ ΟΙ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ
- η αύξηση των δαπανών για την παιδεία κατά 1 δισ. ευρώ
- η αύξηση των δαπανών για την υγεία και ο διορισμός 2.000 ιατρών και 3.000 νοσηλευτών στο ΕΣΥ
- η αύξηση των δαπανών για την παιδεία κατά 1 δισ. ευρώ
- η πρώτη φάση της αύξησης του επιδόματος ανεργίας, το κατώτατο ποσό του οποίου θα φθάσει τα 476 ευρώ το μήνα
- η χορήγηση της δεύτερης δόσης του εκτάκτου επιδόματος αλληλεγγύης σε 2,5 εκατ. δικαιούχους, το ποσό της οποίας θα κυμανθεί από 150 έως 650 ευρώ.
2.500.000 άτομα παίρνουν το επίδομα αλληλεγγύης
Σε 2.527.000 άτομα με πολύ χαμηλό εισόδημα θα δοθεί το επίδομα αλληλεγγύης, το κόστος του οποίου ανέρχεται σε περίπου 1 δισ. ευρώ. Το ύψος της ενίσχυσης κυμαίνεται από 300 έως 1.300 ευρώ ανά δικαιούχο.
Το σχετικό νομοσχέδιο “Οικονομική ενίσχυση κοινωνικής αλληλεγγύης, εισφορά κοινωνικής ευθύνης των μεγάλων επιχειρήσεων και της μεγάλης ακίνητης περιουσίας” των υπουργείων Οικονομικών, Εργασίας και Υγείας κατατέθηκε χθες στη Βουλή.
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, το εισηγούμενο νομοσχέδιο συνιστά εφαρμογή των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης για τη στήριξη των οικογενειών με πολύ χαμηλό εισόδημα και των ευπαθών κοινωνικών ομάδων. Ο κατάλογος με τους δικαιούχους για το επίδομα αλληλεγγύης διευρύνθηκε μετά τη διαβούλευση στην οποία είχε τεθεί το σχετικό νομοσχέδιο.
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ
Δικαιούχοι είναι μισθωτοί, αγρότες και ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, όπως είναι οι συνταξιούχοι με πολύ χαμηλό εισόδημα, τα άτομα με αναπηρίες, οι νεφροπαθείς, οι μεταμοσχευμένοι, τα απροστάτευτα τέκνα, οι ανασφάλιστοι και οι άνεργοι ή οι επιδοτούμενοι από τον ΟΑΕΔ και το Γραφείο Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας. Το νομοσχέδιο κατατέθηκε στη Βουλή κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης, η οποία διενεργήθηκε από τις 3 έως τις 8 Νοεμβρίου. Συνολικά, κατατέθηκαν ηλεκτρονικά 886 σχόλια και απόψεις επί του σχεδίου νόμου.
[ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ]
