Όχι άλλα πειράματα με τα αρχαία ελληνικά
Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας
Κατά τήν πρόσφατη ἐπίσκεψή του στή Θεσσαλονίκη ὁ Πρωθυπουργός κ. Γεώργιος Παπανδρέου ἐπισκέφθηκε τόν 103 ἐτῶν ὁμότιμο Καθηγητή τῆς Μεσαιωνικῆς Φιλολογίας κ.Ἐμμανουήλ Κριαρᾶ. Ἐκεῖ ὁ παλαίμαχος φιλόλογος δήλωσε ὅτι πρέπει νά καταργηθεῖ ἡ διδασκαλία τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν στά ἑλληνικά Γυμνάσια καί Λύκεια. Σεβόμεθα τήν ἡλικία καί τό ἔργο τοῦ ὑπεραιωνόβιου καθηγητοῦ, ἀλλά ὀφείλουμε νά ἐκφράσουμε σοβαρές ἐνστάσεις γιά τήν πρότασή του. Ἄλλωστε δέν λησμονοῦμε παλιότερες ἄστοχες προτάσεις του, ὅταν τοῦ παρεῖχε τακτικό βῆμα ἡ κρατική τηλεόραση καί ἐκεῖνος μᾶς δίδασκε ὅτι τό θηλυκό τοῦ «γραμματέως» εἶναι ἡ « γραμμάτισσα» καί ὄχι ἡ γραμματεύς! Φυσικά ἡ πρότασή του αὐτή ἀπερρίφθη ἀπό τήν κοινωνία, ἡ ὁποία ἀπορρίπτει κάθε ἀκρότητα καί ὑπερβολή.
Ἐλπίζω ὁ Πρωθυπουργός νά μήν παρασυρθεῖ ἀπό τόν κ. Κριαρᾶ καί νά μήν ἔχουμε πάλι προβλήματα, ἀναθεωρήσεις καί πειραματισμούς πού θά βλάψουν τήν παιδεία καί τά παιδιά μας. Τό 1976 ὁ ἀείμνηστος Γεώργιος Ράλλης κατήργησε ὡς Ὑπουργός Ἐθνικῆς Παιδείας καί Θρησκευμάτων τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά στό Γυμνάσιο. Τά ἐπανέφερε ὁ Γεώργιος Μπαμπινιώτης τό 1991 ὡς Πρόεδρος τοῦ Παιδαγωγικοῦ Ἰνστιτούτου. Ὁ Ράλλης ἀργότερα παραδέχθηκε τό λάθος του. Ὅμως μία γενιά Ἑλληνοπαίδων ἐπί 15 χρόνια ἀπεκόπη ἀπό τή συνέχεια καί τή διαχρονία τῆς ἑνιαίας ἑλληνικῆς γλώσσας. Θυμοῦμαι ὅτι λίγο μετά τή μεταρρύθμιση τοῦ 1976 εἶχε ἔλθει στή χώρα μας ὁ λόγιος Πρόεδρος τῆς Σενεγάλης Λεοπόλντ Σεγκόρ, ὁ ὁποῖος γνώριζε ἄριστα τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά. Μόλις ἔμαθε ὅτι δέν διδάσκονται ἀπό τό πρωτότυπο στίς τρεῖς τάξεις τῶν ἑλληνικῶν Γυμνασίων ἐξέφρασε τήν δυσάρεστη ἔκπληξή του για τήν ἀσέβεια τῶν Νεοελλήνων πρός τή γλωσσική μας κληρονομιά.
Ἐπανειλημμένως ἡ Ἐπιτροπή Πολιτισμοῦ καί Παιδείας τοῦ Εὐρωκοινοβουλίου μέ ψήφισματά της ἔχει ζητήσει ἀπό ὅλες τίς χῶρες –μέλη τῆς Εὐρ. Ἑνώσεως νά ἐμπλουτίσουν τά σχολικά προγράμμτα μέ τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά καί τά Λατινικά κείμενα. Ἰδιαιτέρως δέ γιά ἐμᾶς τούς Ἕλληνες τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά δέν εἶναι μία νεκρή γλῶσσα, ἀλλά ἡ παλαιότερη μορφή τῆς μιᾶς καί ἑνιαίας ἑλληνικῆς. Εἶναι τιμή γιά μᾶς ὅτι μιλοῦμε μέ μικρές γραμματικές διαφοροποιήσεις τή γλῶσσα τοῦ Ὁμήρου, τοῦ Πλάτωνος, τῶν Εὐαγγελίων καί τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας. Σήμερα ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι Θεολόγοι τῶν Βαλκανικῶν χωρῶν μαθαίνουν τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά γιά νά διαβάσουν τήν Καινή Διαθήκη καί τούς Πατέρες ἀπό τό πρωτότυπο. Καί ἐμεῖς θά ἀποφασίσουμε νά αὐτοκτονήσουμε ὡς Ἔθνος; Θά καταργήσουμε κάθε δεσμό μέ τή γλωσσική μας παράδοση γιά νά φανοῦμε δῆθεν «προοδευτικοί»;
Ἡ κατάργηση τῶν τόνων καί τῶν πνευμάτων (τό 1982) ὁδήγησε σέ πνευματική ὀκνηρία καί σέ μεγαλύτερη ἀνορθογραφία τούς μαθητές . Ἡ πιθανή -ὅ μή γένοιτο- κατάργηση τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν θά ἀπονευρώσει τελείως τό ἤδη προβληματικό γλωσσικό αἰσθητήριο τῶν νέων μας. Τή σημερινή γλωσσική σύγχυση θά ἀκολουθήσει ὁ γλωσσικός ἀφελληνισμός. Θά ντρεπόμαστε νά μαθαίνουμε Ἀρχαῖα Ἑλληνικά, ἀλλά θά εἴμαστε ὑπερήφανοι ἄν τά παιδιά μας μιλοῦν ξένες γλῶσσς ἀπό τά βρεφικά τους χρόνια. Αὐτή δέν εἶναι πρόοδος, εἶναι ξενομανία καί πιθηκισμός. Ναί, νά μαθαίνουμε ξένες γλῶσσες, ἀλλά πρωτίστως νά μαθαίνουμε τήν ἀπαρχή τῆς δικῆς μας γλώσσας. Τήν παιδαγωγική ἀξία τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν ἀπέδειξαν τά μακροχρόνια πειράματα τοῦ Ἀνοικτοῦ Ψυχοθεραπευτικοῦ Κέντρου Ἀθηνῶν. Ὅπως γράφει ὁ Ψυχίατρος Ἰωάννης Τσέγκος στό βιβλίο του «Ἡ Ἐκδίκηση τῶν Τόνων» (Ἐναλλακτικές Ἐκδόσεις, Ἀθήνα 2005) μαθητές Δημοτικοῦ πού διδάχθηκαν Ἀρχαῖα Ἑλληνικά βελτίωσαν τίς ὀπτικοαντιληπτικές τους ἱκανότητες καί μείωσαν τά ποσοστά δυσμαθιῶν καί δυσλεξιῶν.
Τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά ἀπετέλεσαν καί ἀποτελοῦν πηγή γλωσσικοῦ πλούτου γιά ὅλους τούς πολιτισμένους λαούς. Ἡ Ἀρχαία Ἑλληνική εἶναι ἡ πηγή πού τροφοδοτεῖ μέχρι σήμερα ὅλες τίς εὐρωπαϊκές γλῶσσες ( βλέπε γιά παράδειγμα τή λέξη: Τηλεματική). Ἀπό τή γλῶσσα τοῦ Ὁμήρου χρησιμοποιοῦμε σήμερα τό 70% τῶν λέξεων. Γιατί, λοιπόν, μᾶς καλεῖ ὁ κ. Κριαρᾶς νά γίνουμε πατροκτόνοι; Ὄχι, λοιπόν, κ. Κριαρᾶ. Σᾶς σεβόμαστε, ἀλλά θά ἀντισταθοῦμε σθεναρῶς μέ κάθε νόμιμο μέσο σέ ὅποιον ἐπιχειρήσει νά ἐπιβάλει τίς ἀντιπαιδαγωγικές ἀπόψεις σας. Ἄς μή στερήσουμε ἀπό τούς νέους μας αὐτόν τόν τεράστιο γλωσσικό πλοῦτο!