Ο όρος 'σουφραζέτα' (suffragette) προέρχεται από τη γαλλική λέξη 'suffrage' (δικαίωμα ψήφου) και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τη βρετανική εφημερίδα Daily Mail, με σκοπό να σαρκάσει τις γυναίκες που μάχονταν υπέρ της θέσπισης του δικαιώματος της γυναικείας ψήφου κατά τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα.
Οι Σουφραζέτες στον βωβό κινηματογράφο
Το γυναικείο κίνημα, μεταξύ άλλων, έδωσε τροφή και για τα σενάρια ορισμένων κινηματογραφικών ταινιών της εποχής. Οι περισσότερες από τις ταινίες που ασχολούνται με τις σουφραζέτες δεν έχουν διασωθεί, και το μόνο που έχει μείνει είναι κάποια λιγοστά πλάνα και κινηματογραφικές κριτικές που είχαν δημοσιευθεί σε περιοδικά της εποχής.
Τα λιγοστά φιλμ που διασώζονται μας δίνουν, όμως, μια μοναδική εικόνα για την πολιτική που επικρατούσε απέναντι στο φύλο στις αρχές του 20ού αιώνα.
Αν και τα φιλμ δεν είχαν ακόμα ήχο, το θέμα της ‘σύγκρουσης’ μεταξύ των δύο φύλων ήταν κάτι που έθιγαν ανοιχτά, κυρίως κινηματογραφικές ταινίες που γυρίζονταν στις ΗΠΑ. Οι πρώτοι κινηματογραφιστές, είτε ήταν υπέρ είτε κατά του γυναικείου κινήματος, χρησιμοποίησαν το νέο –για την εποχή- κινηματογραφικό φιλμ ως μέσο ισχυρής προπαγάνδας και θέλοντας να καλλιεργήσουν στο κοινό συγκεκριμένες εντυπώσεις για το γυναικείο κίνημα. Η ιδέα και μόνο του δικαιώματος των γυναικών στην ψήφο, ήταν κάτι που προκαλούσε το γέλιο όταν παρουσιαζόταν σε ταινίες, μέχρι που οι σουφραζέτες ξεκίνησαν να σκηνοθετούν δικά τους φιλμ. Τα σενάρια των ταινιών, είτε κωμικών είτε δραματικών, άλλοτε γελοιοποιούσαν και άλλοτε υποστήριζαν τις σουφραζέτες.
Είναι εντυπωσιακό ότι οι γυναίκες παρουσιάζονται μερικές φορές υπερβολικά απελευθερωμένες. Οι πρώτες φεμινίστριες της εποχής, σύμφωνα με το στερεότυπο που επικρατούσε γι’ αυτές, απεικονίζονται ως ανδροπρεπείς γυναίκες που μισούν τους άνδρες και εγκαταλείπουν τους συζύγους και τα παιδιά τους. Το 1913, όταν το γυναικείο κίνημα εξαπλώθηκε από τη Βρετανία στις ΗΠΑ, η εταιρεία παραγωγής Edison παρουσίασε την ταινία «Πώς κέρδισαν την ψήφο» (How they got the vote), που είχε σκοπό να σατιρίσει τις Βρετανίδες σουφραζέτες, οι οποίες προέβαιναν σε ιδιαίτερα μαχητικές διαδηλώσεις στη χώρα τους προσπαθώντας να τραβήξουν την προσοχή του Κοινοβουλίου.
Σε κάποια σκηνή της ταινίας, μια σουφραζέτα επιδεικνύει μια κορδέλα που φοράει στο στήθος της που αναγράφει ένα σύνθημα υπέρ της ψήφου των γυναικών, και με την μαχητικότητα με την οποία υπερασπίζεται το δικαίωμα αυτό προκαλεί την αναστάτωση και τον φόβο ακόμα και κάποιων βουλευτών που είναι παρόντες στη σκηνή. Σε μιαν άλλη σκηνή η ίδια γυναίκα παρουσιάζεται να μισεί τόσο πολύ τους άνδρες, ώστε διαλύει τον αρραβώνα της ίδιας της της κόρης. Το τέλος του φιλμ είναι μάλλον απρόοπτο: Ο διωγμένος αρραβωνιαστικός της κόρης θα καταφύγει στη μαγεία για να εξασφαλίσει το δικαίωμα της ψήφου για τις γυναίκες, κι έτσι να κερδίσει την εύνοια της πεθεράς του και τη συγκατάθεσή της για τον γάμο.
[Πηγή: Women Make Movies - anagogi]
