Η ψωρίαση είναι μια συχνή, χρόνια, φλεγμονώδης δερματοπάθεια που προσβάλλει περίπου το 2% του πληθυσμού και διαφέρει ανάλογα με τη φυλή, το γεωγραφικό πλάτος και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι άντρες και οι γυναίκες προσβάλλονται εξίσου.
Η συνήθης ηλικία έναρξης είναι η 3η - 4η δεκαετία της ζωής. Πρόκειται για μια μακροχρόνια νόσο που προκαλεί φλεγμονή και σχηματισμό φολιδωτών στρώσεων δέρματος (σαν ‘λέπι’) μεγάλου πάχους, οι οποίες ονομάζονται πλάκες’. Οι πλάκες μπορεί να εμφανιστούν παντού στο σώμα, αλλά συνήθως πλήττονται ιδιαίτερα οι αγκώνες, τα γόνατα, το κρανίο και το κάτω μέρος της μέσης. Έχουν κόκκινο χρώμα και συχνά συνοδεύονται από έντονη φαγούρα και αίσθημα ‘καψίματος’, λόγω της φλεγμονής.
Η ψωρίαση αποτελεί πρωτίστως ανοσολογικό νόσημα, που σημαίνει ότι σχετίζεται με το αμυντικό σύστημα του οργανισμού. Το τελευταίο είναι ‘λανθασμένα’ ενεργοποιημένο στην ψωρίαση, με αποτέλεσμα να αναγκάζει τα κύτταρα του δέρματος να ωριμάσουν και να πολλαπλασιαστούν πιο γρήγορα και κατόπιν να συσσωρεύονται στα ανώτερα στρώματά του, δημιουργώντας τις ψωριασικές ‘πλάκες’. Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος (Τ-λεμφοκύτταρα), φτάνουν με την κυκλοφορία του αίματος σε κάποιο σημείο του δέρματος, δημιουργούν μια τοπική φλεγμονή και με τις ουσίες που παράγουν διαταράσσουν τον φυσιολογικό κύκλο των κυττάρων του δέρματος.
Περίπου 250.000 άνθρωποι στην Ελλάδα πάσχουν από ψωρίαση και αντιμετωπίζουν μια σειρά από προβλήματα. Κυρίαρχο πρόβλημα είναι το γεγονός ότι οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν ότι η ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική με αποτέλεσμα οι πάσχοντες να υφίστανται σημαντική ψυχοκοινωνική επιβάρυνση.
Αν και η ψωρίαση σπανίως είναι έντονα απειλητική για τη ζωή, έχει σημαντικές ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Λόγω της ορατότητας της νόσου, η ψωρίαση μπορεί να προκαλέσει έντονα συναισθήματα στρες, άγχους, θυμού και κατάθλιψης. Είναι αποδεδειγμένο ότι η ψωρίαση επηρεάζει πολλές πλευρές της ποιότητας ζωής δυσκολεύοντας την καθημερινή λειτουργικότητα, τις διαπροσωπικές σχέσεις και την επαγγελματική σταδιοδρομία. Η σημαντικότερη επίπτωση θα μπορούσε να πει κανείς είναι ο κοινωνικός στιγματισμός και η απομόνωση των ασθενών.
Η ψωρίαση δεν θεραπεύεται. Αντιμετωπίζεται με διάφορες μεθόδους και φαρμακευτικές αγωγές. Οι ίδιες οι θεραπείες όμως συχνά επιβαρύνουν και αυτές τους ασθενείς, είτε λόγω του δοσολογικού τους σχήματος ή του τρόπου χορήγησης ή και των ανεπιθύμητων ενεργειών.
Η νεότερη κατηγορία των βιολογικών παραγόντων έχει προσφέρει ελπίδα τα τελευταία χρόνια σε πολλούς ασθενείς.
Νέα κατηγορία βιολογικής θεραπείας
Μια νέα κατηγορία βιολογικής θεραπείας (ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα), το Ustekinumab έρχεται με ένα νέο μηχανισμό δράσης, ‘μπλοκάροντας’ απευθείας τις ουσίες που παράγονται από τα Τ κύτταρα και συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη και διατήρηση της ψωρίασης, δρώντας δηλαδή πιο εκλεκτικά στο φαύλο κύκλο της ψωρίασης. Η νέα αυτή ουσία, κυκλοφόρησε πρόσφατα και στην Ελλάδα και τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.
Παράλληλα, το δοσολογικό σχήμα του είναι ιδιαίτερα απλό : Δυο ενέσεις τον πρώτο μήνα και μια ένεση κάθε τρεις μήνες στη συνέχεια, επιτρέποντας στους ασθενείς να εστιάζουν στη ζωή τους και όχι στην ψωρίαση
Τα πρώτα αποτελέσματα γίνονται ορατά ήδη από τη 2η εβδομάδα θεραπείας και η μέγιστη αποτελεσματικότητα εκδηλώνεται περίπου στους 6 μήνες θεραπείας. Δώδεκα εβδομάδες μετά την έναρξη της θεραπείας, δηλαδή μόλις μετά από 2 ενέσεις τα 2/3 των ασθενών με μέτρια–σοβαρή ψωρίαση παρουσιάζει μείωση των βλαβών κατά 75% και το αποτέλεσμα διατηρείται μακροχρόνια, χωρίς να φθίνει, με 4 ενέσεις το χρόνο. Μετά τις 3 πρώτες μόλις ενέσεις, τουλάχιστον οι μισοί ασθενείς παρουσιάζουν πλήρη κάθαρση (μείωση βλαβών πάνω από 90%) η οποία επίσης διατηρείται μακροχρόνια με 4 ενέσεις το χρόνο.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΑΕ κύριος Γεώργιος Χαϊδεμένος αναφέρει: ‘Δεδομένου ότι δεν υπάρχει οριστική ίαση, το να υπάρχουν θεραπείες που απαλλάσσουν τον ασθενή από τις βλάβες, σημαίνει πολλά, όχι μόνο για τον ίδιο τον άρρωστο, αλλά και το περιβάλλον του, π.χ. στην οικογένεια, στη δουλειά του. Η πλήρης κάθαρση από την ψωρίαση, για πολλούς είναι ένα πραγματικό όνειρο’.
Το Ustekinumab σχεδιάστηκε ειδικά για την ψωρίαση και δοκιμάστηκε σε εκτεταμένες κλινικές μελέτες με τον μεγαλύτερο αριθμό ψωριασικών ασθενών που έχουν ποτέ λάβει μέρος σε μελέτη. Οι κλινικές μελέτες έδειξαν επιπλέον, σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής, την πνευματική ευεξία και την ικανότητα για εργασία των ασθενών που έλαβαν το νέο φάρμακο. Πάνω από 7 στους 10 ασθενείς είχαν κλινικά σημαντική βελτίωση στους δείκτες ποιότητας ζωής ήδη από τη 12η εβδομάδα
Σύμφωνα με τον καθηγητή κύριο Κατσάμπα: ‘Κάθε νέο φάρμακο με καινούργιο μηχανισμό δράσης, υψηλή αποτελεσματικότητα, ασφάλεια και εύκολο δοσολογικό σχήμα, δεν μπορεί παρά να είναι ένα σημαντικό όπλο για μας τους γιατρούς και μια μεγάλη ελπίδα για τους ασθενείς’.