Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων συμφώνησε για πρώτη φορά στην παγκόσμια εφαρμογή ενός φιλόδοξου συστήματος ταξινόμησης των φυτών με γραμμωτούς κώδικες (barcodes), ανάλογα με το DNA τους.
Στο μέλλον οι βοτανολόγοι θα μπορούν να χρησιμοποιούν ένα φορητό μηχάνημα-σκάνερ, ανάλογο με αυτά που έχουν οι ταμίες των σούπερ-μάρκετ (!), για να ταυτοποιούν τα φυτά που θα βλέπουν σε ένα τόπο, με βάση το ξεχωριστό γενετικό barcode του καθενός.
Ο στόχος είναι να διευκολυνθούν οι βοτανολόγοι στην ταχεία αναζήτηση και κατάταξη των πολυπληθών φυτικών ειδών (μόνο τα είδη των δέντρων είναι περίπου 100.000).
Η συμφωνία αναμένεται σταδιακά να οδηγήσει στη δημιουργία μια παγκόσμιας «βιβλιοθήκης» με τις γενετικές αλληλουχίες του DNA των φυτών όλης της Γης και θα είναι ανοικτή στην επιστημονική κοινότητα.
Η σχετική επιστημονική πρωτοβουλία, με επικεφαλής τον βιολόγο Πίτερ Χόλινγκσγουορθ, υπεύθυνο γενετικής και συντήρησης στο Βασιλικό Βοτανικό Κήπο του Εδιμβούργου της Σκωτίας, περιγράφεται σε εργασία που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Proceedings” της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ, σύμφωνα με το BBC και το βρετανικό Τύπο.
Η ταυτοποποίηση μέσω γραμμωτού κώδικα DNA θα επιτρέψει την γρήγορη ταυτοποίηση του φυτού και των ιδιοτήτων του (αν είναι κοινό ή σπάνιο, αν τρώγεται ή όχι, αν είναι δηλητηριώδες ή φαρμακευτικό, αν εμπορεύεται νόμιμα ή παράνομα κλπ).
Παράλληλα, θα αυξήσει την κατανόηση των επιστημόνων για τη βιοποικιλότητα του πλανήτη, θα συμβάλλει στη διάσωση επαπειλούμενων φυτών, ενώ επίσης θα αντισταθμίσει την έλλειψη καταρτισμένων βοτανολόγων σε πολλά μέρη του κόσμου.
Δείγματα από φυτά θα μπορούν να κόβονται και να στέλνονται για ταυτοποίηση σε εργαστήρια, χωρίς να χρειάζεται κάποιος βοτανολόγος να είναι επί τόπου παρών.
Η χρήση του DNA των φυτών ανέκαθεν θεωρείτο δυσκολότερη υπόθεση σε σχέση με του DNA των ζώων (όπου μια ανάλογη προσπάθεια ξεκίνησε το 2003), γι’ αυτό άλλωστε έχει καθυστερήσει μέχρι σήμερα. Ενώ ήδη υπάρχει μια ψηφιακή βιβλιοθήκη DNA για περίπου 60.000 είδη ζώων, η οποία βοηθά τους επιστήμονες να ταυτοποιούν ένα ζώο ακόμα και από ένα πολύ μικρό δείγμα του, στα φυτά, με τα εκατοντάδες χιλιάδες είδη, που πολλά μοιάζουν τρομερά μεταξύ τους, τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα.
Το όλο έργο έχει αναλάβει το Κονσόρτσιουμ για το Γραμμωτό Κώδικα της Ζωής στα φυτά (CBOL), που εδράζεται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Σμιθσόνιαν των ΗΠΑ και αποτελείται από 52 επιστήμονες δέκα χωρών.
Οι επιστήμονες κατέληξαν, μετά από μακρόχρονες συζητήσεις, σε δύο γονίδια των φυτών (rbcL και matK), που θεωρούνται τα πιο αντιπροσωπευτικά και θα αποτελούν τη βάση για τη δημιουργία του συστήματος φυτικού γενετικού barcode.
